Ин дар ҳолест, ки ба иттилои Всеволод Вуколов, муовини вазири адлияи Русия “даҳ соли пеш шумори онҳое, ки дар дар муассисаҳои ислоҳотӣ нигаҳдорӣ мешуданд ба 700 ҳазор нафар мерасид”

Дақиқ гуфта нашудааст, ки ин коҳишёбӣ кадом давраро дар бар мегирад, аммо бино ба як гузориши сомонаи “Медиазона” камшавии бесобиқаи маҳбусон дар зиндонҳои Русия дар нимаи дуюми соли 2022, баъди сафарбарии дастаҷамъонаи зиндониён ба ҷанг дар Украина оғоз шуд.

Соли гузашта "Медиазона" ошкор карда буд, ки дар моҳҳои сентябр октябр аз зиндонҳои мардонаи Русия, 23 ҳазор нафар ғайб задааст. Дар маҷмӯъ дар соли 2022 дар муассисаҳои ислоҳии ин кишвар 32 ҳазор маҳбус ва соли 2023 54 ҳазор нафар кам шудааст.

Аз тобистони соли 2022 гурӯҳи низомии “Вагнер”, ба ҷалби маҳбусон ба ҷанг оғоз кард. Раҳбари он, Евгений Пригожин шахсан ба зиндонҳо рафта, бо ваъдаи пул ва раҳоӣ маҳбусонро ба ҷанг дар Украина даъват мекард. Ин гурӯҳ ҳатто онҳоеро ҳам, ки ҷиноятҳои вазнин содир кардаанд, бо ваъда ба сафи худ қабул мекард.

Моҳи сентябри имсол нашрияи “Важние истории” хабар дод, ки собиқ ҷангиёни “Вагнер” аз ҳисоби зиндониёнро ба сафи артиши Русия қабул кардаанд. Моҳи август ҳомии ҳуқуқи маъруф Олга Романова дар сӯҳбат бо лоиҳаи “Можем объяснить” гуфт, ҳоло занони зиндониро ҳам ба ҷанги Украина мебаранд.

Дар зимн, дар зиндонҳои Русия муҳоҷирони зиёде аз кишварҳои Осиёи Марказӣ, аз ҷумла Тоҷикистон, нигаҳдорӣ мешаванд ва дар ин муддат даҳҳо мавриди ҷалб ва кушта шудани зодаҳои Тоҷикистону Узбекистон дар ҷанги Русия бо Украина расонаӣ шудааст.

Зиндониёни тоҷик дар Русия мегӯянд, даъватҳо барои рафтан ба ҷанг идома дорад. Акнун ин кор аз сӯйи мақомот ва Вазорати дифои Русия сурат мегирад.

То ин дам хабари марги беш аз 20 маҳбуси тоҷик аз Украина омадааст ва боқимондаҳо ҳам тарс доранд, ки ин сарнавишт ба сари онҳо меояд.

Ахиран гурӯҳе аз зиндониёни тоҷик дар як зиндони Русия аз мақомоти Тоҷикистон хостанд, барои идомаи адои ҷазо онҳоро ба ватан баранд, вагарна ба ҷанг бурда мешаванд.

"Онҳо аз рақами номаълум занг зада, шаҳрвандии Русияро пешниҳод карданд. Пештар чунин набуд. Агар муҳоҷир шаҳрвандиро қабул кунад, ба ҷанг фиристода мешавад," – нақл кард як муҳоҷири қирғиз.

Муҳоҷири дигар аз Тоҷикистон, ки дар Русия кор мекунад, гуфт, ҳафтаи гузашта барояш телефонӣ пешниҳоди гирифтани шаҳрвандиро кардаанд. Ин мард ба шарти фош нашудани номаш ба суҳбат розӣ шуд.

Тафтиши саросарии муҳоҷирон дар Русия аз охири моҳи майи имсол шуруъ шуда, то ҳанӯз поён наёфтааст. Пулис онҳоро аз кӯчаву маҳалли кор ва хонаҳояшон боздошт мекунад. Мақомоти ҳифзи ҳуқуқ қаҳвахонаву масҷидҳо, толорҳои варзишӣ, коргоҳ ва хобгоҳи муҳоҷиронро тафтиш карда, даҳҳо нафари онҳоро бо худ мебаранд.

“Онҳоро даст ба китфи якдигар дар як саф қатор мегузоранд. Марду занро ҳамингуна ҷамъ мекунанд. Гуё ҷинояткорони хатарнокро аз маҳбас берун меоранд. Ҳуқуқи инсон поймол мешавад," – гуфт ҳамсуҳбати мо.

Гузориши видеоиро дар инҷо тамошо кунед:

Муҳоҷирони корӣ мегӯянд, ин рафтори пулис бо як ҳадаф анҷом дода мешаванд. Ба зодагони Осиёи Марказӣ рӯйирост пешниҳод мекунанд, ки шартномаи ҳарбиро имзо кунанд. Ва ё бо фиреб онҳоро ба ин кор водор менамоянд.

Як муҳоҷир аз Узбекистон гуфт, “дар даромадгоҳи марказе, ки мо патент мегирем, пурсиданд, ки оё мехоҳед ба ҷанг равед? Мо ба шумо шаҳрвандии Русияро медиҳем. Ман гуфтам, ки не!”

Владимир Путин, президенти Русия, рӯзи 21-уми сентябри соли 2022 дар Русия басеҷ ё сафарбарии нисбиро эълон кард. Дар пайи он садҳо ҳазор шаҳрванди Русия ин кишварро тарк карданд. Ҳоло Кремл барои ҷалби муҳоҷирон ба ҷанг аз усулҳои гуногуни фишор истифода мекунад.

Як муҳоҷир аз Қирғизистон гуфт, "масалан, ветнамиҳо ва чиниҳо низ хастанд. Онҳо мисли қирғизҳо, узбекҳо ва тоҷикон, ки давлату ҳукумати заиф доранд, зери фишор қарор намегиранд. Муҳоҷироне, ки дар ин ҷо зиндагӣ мекунанд, ҳангоми мушкилӣ маҷбур мешаванд, шиноснома гиранд. Ҷанг дар як-ду соли наздик тамом намешавад. Баъд аз гирифтани шиноснома имкони ба ҷанг фиристодани онҳо вуҷуд дорад.”

Пажӯҳишҳо нишон медиҳанд, ки ҳар давъватшудаи панҷум баъди камтар аз ду моҳи сафарбарӣ ба ҷанг ҳалок шудааст. Бино бар гузоришҳо, зодагони Осиёи Марказӣ ба хатти аввали ҷанг фиристода мешаванд.

Муҳоҷири қирғиз мегӯяд, “ба боррасонӣ машғулам. Вақте як мототсиклро ба ҷавоне бурдам, ӯ нақл кард, ки як сол дар ҷанг буд. Аз ӯ пурсидам, ки оё дар он ҷойҳо бо шумо қирғизҳову узбекҳо ва тоҷикҳо буданд? Гуфт, ки не, танҳо русҳо будем. Моро ба он минтақаҳое, ки ҷангҳои шадид ҷараён дорад, намефиристанд. Ӯ дар маркази ҷанг набуд. Сиёсати мақомоти рус чунин аст. Ба он ҷо пеш аз ҳама бурятҳо ва муҳоҷиронеро мефиристанд, ки шиносномаи русӣ доранд.”

Ҳукумати Русия эълон кард, ки аллакай сесад ҳазор нафар довталабона бо артиш шартнома бастаанд. Қарор аст, то соли нав 120 ҳазор нафари дигарро ҷалб намоянд.

Ба гуфтаи Хадамоти истихборотии Бритониё, мақомоти Русия аз моҳи майи соли 2023 ба таври фаъол муҳоҷиронро аз Осиёи Марказӣ ба ҷанг ҷалб мекунанд.

Дар муқоваи китоб пули Қрими ишғолшуда тасвир ёфта, муаллифон таърихи солҳои 1970-2000-ро дар Русия пурра бознависӣ кардаанд.

Матни таҳриршудаи китоб бахши калони таблиғот ва "теорияҳои тавтеа"-и президенти Русия Владимир Путин ва атрофиёни ӯро дар мавриди Украина ва Ғарб фаро мегирад.

Дар сарфасли он иддаои Путин дар бораи ин ки "барои муҳофизат аз русзабонон ночор ба Украина ҳамла кард" ба тафсил дарҷ шудааст.

Муаллифон ба дурӯғ иддао мекунанд, ки Украина "ба таври ошкоро тамоюли худро барои даст ёфтан ба силоҳи ҳастаӣ эълон кардааст".

• "Украина як кишвари ниҳоят миллатгаро аст, ки дар он шахсони мухолиф бо шиддат мавриди озор ва азият қарор мегиранд";
• "Оппозитсия дар Украина мамнуъ аст";
• "Дар онҷо бо ҳама чизи русӣ душманӣ доранд";
• "Ғарб беш аз 300 миллиард доллари Русияро дуздидааст" аз иддаоҳои дигари дарҷшуда дар китоби дарсист.

Ҳукумати Русия мухолифони сиёсатҳои Путинро дар ин кишвар "агентҳои хориҷӣ" номида, ба ин истилоҳ ҳам дар "Китоби таърих"-и мактабҳои Русия пардохта шудааст.

Ба навиштаи таҳлилгарони Радиои Аврупои Озодӣ/Радиои Озодӣ, китоб барои барангехтани ҳисси норизоятии таърихӣ дар миёни кӯдакони рус ва ҷой додани ҳисси як набарди вуҷудӣ барои бақои кишвар тарҳрезӣ шудааст. Яъне, бо ин паём, ки "агар Русия рафтори ҳуҷумӣ надошта бошад, нобуд хоҳад шуд".

Дар соатҳои "дарсӣ" дидгоҳҳои расмӣ дар бораи "амалиёти вижа" дар Украина такрор мешаванд. "Амалиёти вижа" иборае аст, ки мақомоти Русия барои ҳамла ба Украина истифода мекунанд.

Шабакаи CNN аз равиши дигаре хабар медиҳад ва он фиристодани сарбозони захмишуда дар ҷанги Украина ба минтақаҳои гуногуни кишвар ва мулоқоти онҳо бо мактабхонҳо аст.

Барои намуна, кӯдакон дар Ҷумҳурии Бурятия дар Сибир аз мулоқоти худ бо сарбозе маҷруҳ хабар додаанд, ки иддао шуда дар Украина бо "зархаридони лаҳистонӣ" ҷангида ва ба кӯдакон гуфтааст, "худи украиниҳо намехоҳанд биҷанганд ва онҳоро маҷбур мекунанд".

Ин шабакаи хабарӣ ҳамчунин бар асоси "баррасиҳои анҷомшуда дар расонаҳои маҳаллӣ ва иҷтимоии Русия хабар медиҳад, ки дар ин кишвар акнун кӯдакони ҳафт ё ҳаштсола омӯзиши низомии ибтидоӣ мебинанд ва тарзи истифодаи "Калашников"-ро меомӯзанд.

Ба гузориши CNN, омӯзгороне, ки бо ин раванд ва ин навъ боздидҳо мувофиқ набошанд, аз вазифа ронда мешаванд. Барои намуна, мудири як мактаб дар Перм пас аз он ки фаълони тарафдори ҷанг аз ӯ танқид карданд, аз мақоми худ истеъфо дод.

Баъзе аз волидон мухолифати худро бо ин маъракаи таблиғотии давлатӣ эълон карданд, аммо ба назар мерасад, аксарият аз ин ҷараён пуштибонӣ мекунанд, албатта агар назарсанҷиҳои афкори умумӣ дар Русия қобили эътимод бошад.

Хабаргузории давлатии РИА Новости гузориш додааст, ки бар асоси як назарсанҷҷии дохилӣ, 79 дарсади волидон дар Русия аз намоиши филмҳои ҷанги Украина ба фарзандони худ ҳимоят мекунанд.

Рӯзномаи “Вашингтон Пост” ҳам бо такя ба манобеш менависад, ИМА барои тасмимгирӣ дар бораи интиқоли мушакҳо ба Украина "наздик" аст.

Феълан маълум нест, ки тасмим дар бораи додани мушакҳо ба Украина кай эълон мешавад ва Киев кадом вақт мушакро дарёфт мекунад. Дар бастаи нави кумакҳои низомии Амрико ба Украина, ки дирӯз эълон шуд, мушакҳои ATACMS нест. Кохи Сафед ва ҳам ҷониби Украина ҳанӯз ба хабарҳо дар ин бора вокуниш накардаанд.

Парвози ATACMS наздики 300 км-ро ташкил медиҳад. Мақомоти Украина мегӯянд, мушакҳои ATACMS ба артиши Украина имкон медиҳанд, ки ба ақибгоҳи неруҳои Русия зарба зада шавад. Аз ҷумла ба Қрими ғасбшуда, ки Русия аз он ҳамчун пойгоҳи партоби бесарнишинҳо истифода мебарад.

Кишварҳои ғарбӣ аз замони таҷовузи Русия ба хоки Украина, ба Киев миллиардҳо доллар кӯмак кардаанд. Амрико ва муттаҳидони аврупоиаш ваъда додаанд, ки то вақти ғалабаи Украина ирсоли муҳимоти низомиро ба ин кишвар идома медиҳанд.

Дар Украина ҳамоно муҳоҷирони Осиёи Марказӣ аз тарафи Русия меҷанганд. Аксарият онҳое ҳастанд, ки аз зиндонҳои Русия оварда шудаанд, вале дар ин миён афроде ҳам ҳастанд, ки ба таблиғу ташвиқ ва ваъдаи пулу зиндагии хуб ба ҷанг рафтаанд.

Зиндониён аксарият бо умеди раҳоӣ аз чордевори маҳбас ин роҳро интихоб кардаанд. Ин гурӯҳи муҳоҷирон, аз Тоҷикистону Узбекистон ва Қирғизистон, ҳарчанд медонанд, ки дар ватанашон ин амали онҳо ҷиноят аст ва қонун барои он чандин соли зиндонро пешбинӣ кардааст, аммо аз роҳи худ намегарданд.

Озодӣ бар ивазӣ ним соли ҷанг. Дилшод муҳоҷири узбекистонӣ аз раҳбари ширкати хусусии низомии “Вагнер”, Евгений Пригожин чунин пешниҳод гирифт. Зиёд фикр накард ва ба ин шарт розӣ шуд. Он замон ӯ ду сол дар зиндон адои ҷазо карда буд ва намехост, ки даҳ соли дигар пушти панҷара бимонад.

Дилшод, ҷангҷӯи собиқи “Вагнер” дар оила писари ягона буд. Дилшод дар суҳбат ба бахши «Мигрант Медиа» мегӯяд, вақте ӯро ба ҷанг даъват карданд, танҳо ба хотири баромадан аз зиндон розӣ шуд ҷонашро дар маърази хатар гузорад.

“Рафта имзо кардам. Барои ман муҳим набуд, ки оқибат чӣ мешавад, фақат як фикр доштам, ки мебарояму волидонамро мебинам,»-гуфт ин ҷангҷӯи собиқи "Вагнер".

Гузориши видеоиро дар инҷо тамошо кунед:

Дар давраи пандемия Дилшод корашро аз даст дод. Ба хона баргашта наметавонист, зеро марзҳо баста буданд. Ӯ дар як ширкат чун боркашон ба кор даромад. Дар рӯзи аввалӣ корӣ бо гумони қочоқи маводи мухаддир боздошт шуд. Чанд бор ба Сафорати Узбекистон дар Маскав муроҷиат карда, хостори истирдодаш ба ватан шуд. Аммо ин дархости ӯ бенатиҷа буд. Дар ниҳоят ба шарти гузоштаи ширкати “Вагнер” розӣ шуд ва ҷангро интихоб кард. Баъди имзои қарордод бо ин ширкат ӯро якуним моҳ ба машқи ҳарбӣ фаро гирифта, баъдан ба Бахмут фиристоданд.

“Ба ман яроқи "АГС" доданд, он аз мусалсал ё пулемёт ҳам калонтар аст. Вақте онро ба даст гирифтам, фикр кардам, ки ман дар ин шаҳр як ҷинояткорам. Тасаввур кардам, ки ба ман бозича доданд. Бовар намекардам, ки дар дастам силоҳи воқеӣ аст. Агар ҷангро ба тахтаи шоҳмот монанд кунем, ман дар ин тахта асп будам. Вазифаи ман аз болои дигар сарбозон ҷаҳида, тир андохтан буд,”-нақл мекунад Дилшод.

Бино ба оморҳо, дар ҷанг барои Бахмут, тақрибан 20 ҳазор ҷангиёни “Вагнер” кушта шудаанд. Ба гуфтаи Дилшод аз зиндони онҳо ҳамроҳ бо ӯ 93 маҳбуси дигар қарордоди ҷангро имзо карданд. Камтар аз нисфи онҳо зинда монданд.

Ин ҷангҷӯи собиқи “Вагнер” нақл мекунад, “онҷо Шумо мурдаҳоро мебинед. Ман ҳатто тасаввур намекардам, ки мебинам, чӣ тавр фарзандони одам кушта мешаванд. Кӯшиш мекардам, фикр кунам, ки ин ҳама хоб аст. Тасаввур кунам, ки ман он ҷо нестам. Ман то ҳол ба ёд намеорам, ки он ҷо чӣ гузашт. Намехоҳам.”

Баъди 6 моҳи ҷанг, Дилшод тибқи ваъда афв шуд ва ба зиндагии оддӣ баргашт. Ҳоло мардикорӣ мекунад. Ҳукумати Русия ба ӯ шаҳрвандӣ дод, вале пул не. Вале Дилшод худро нороҳат ҳис мекунад, чун мегӯяд, барои ватани худаш наҷангидааст ва “ту қаҳрамони кишвари худ нестӣ.”

Ба гуфтаи Дилшод ҳоло дар маҳбасҳои Русия ҳазор зодаи кишварҳои Осиёи Марказӣ адои ҷазо мекунанд. Узбекистониҳо барои идомаи адои ҷазо ба кишвари худ истирдод намешаванд. Байни ду кишвар чунин созишнома нест. Ин ҳам сабаб мешавад, ки ташвиқгарон ба осонӣ онҳоро ба ҷанг ҷалб кунанд. Барои ҳамин Дилшод аз роҳбарони кишварҳои Осиёи Марказӣ дархост дорад, ки шаҳрвандони худро аз зиндонҳои Русия ба ватан фиристанд.

«Ин ҷо онҳо хешу табор ва одами наздике надоранд. Намехоҳам, ки онҳо ранҷ кашанд. Мехоҳам онҳо ба кишвар баргашта, онҷо тибқи қонун адои ҷазо кунанд"

Қонунҳои Узбекистон ҳам мисли Тоҷикистон ширкати шаҳрванди ин кишварро дар ҷанги давлатҳои дигар манъ мекунад. Ҳукумати ин кишварҳо бо нашри эълон шаҳрвандонашонро огоҳ карда буданд, вале ҳамоно дар расонаҳо аз сарнавишти муҳоҷири узбек ё тоҷике гузориш дода мешавад, ки дар ҷанги Украина аз тарафи Русия меҷанганд ва дар аксар маврид ҷони худро аз даст медиҳанд.

Хабаргузории давлатии ТАСС навишт, баъд аз дидори роҳбарони ду кишвар ягон созишнома ба имзо нарасид.

Русия аз 17-уми июли имсол ширкаташро дар созиши содироти гандуми Украина боздошт. Ин созиши бесобиқа моҳи июли соли гузашта, зери сарпарастии Созмони Милал ва Туркия таҳия шуда, имкон медод, ки дар шароити ҷанг гандуми Украина аз бандарҳои Баҳри Сиёҳ ба кишварҳои Африқо, Ховари Миёна ва Осиё берун бурда шавад.

Путин ва Эрдуғон рӯзи 4-уми сентябр дар шаҳри Сочи барои дубора пайвастани Русия ба ин созишнома гуфтугӯ карданд, аммо гуфтугӯи ду роҳбарон ба ҷойе нарасид.

Владимир Путин дар нишасти хабарии муштарак гуфт, кишварҳои ғарбӣ Русияро дар мавриди ташаббуси Баҳри Сиёҳ "фиреб дода", Маскавро маҷбур карданд аз созиш хориҷ шавад.

Путин гуфт, дар сурати қабули шартҳои Русия ин кишвар омода аст, созишномаро "эҳё кунад". Аз ҷумла Маскав бар ивази барқарор кардани созиши интиқоли гандуми Украина талаб дорад, ки "Росселхозбонк" ба системаи SWIFT пайваст шуда, интиқоли қисмҳои эҳтиётӣ барои техникаҳои кишоварзӣ барқарор шавад.

Вай афзуд, ҳатто бе барқарор кардани созиши интиқоли гандум тавассути Баҳри Сиёҳ, Русия омода аст, то як миллион тонна гандумро бо нархи дастрас тавассути Туркия ба кишварҳои қашшоқ фиристад.

Раҷаб Таййиб Эрдуғон, раиси ҷумҳури Туркия аз омодагии кишвараш барои миёнравӣ байни Маскав ва Киев хабар дод.

Тахмин меравад, ки артиши Русия панҷумин бузургтарин артиши рӯйи олам аст. Якуним сол пеш, вақте Владимир Путин, президенти Русия фармони таҷовуз ба хоки Украинаро содир кард, ӯ умед дошт, ки Киев дар чанд рӯз таслим ва Украина ишғол мешавад. Дар суҳбат бо хабарнигори "Садои Амрико" коршиносони амрикоӣ дар бораи бурду бохти нерӯҳои Русия табодули назар кардаанд.

Гари Шмидт, пажуҳишгари American Enterprise Institute, воқеъ дар шаҳри Вашингтон мегӯяд, аз он рӯз ҳаждаҳ моҳ гузашт ва Кремл барои пешбурди ҷанг беш аз 60 миллиард доллар харҷ кард.

"Ҳама ба сармояҳое, ки Кремл дар соҳаи низомӣ тахсис додааст, ишора намуда, исрор меварзиданд, ки "Мо имконоти воқеии низомӣ хоҳем дошт" . Бо гузашти якуним сол, ба қавли шореҳи стратегиву амниятии Шӯрои Атлантикӣ Ян Бжезинский, Русия "дар мавқеи дифоӣ қарор гирифтааст". Ӯ гуфт, таҷовузи Украина ибтидо ҳамчун амалиёти кутоҳмуддат тарҳрезӣ шуда буд, вале ба як низои тӯлонӣ мубаддал шуд. Ӯ гуфт:

"Ҳозир Русия дар мавқеи дифоӣ қарор дорад. Мутаассифона, ба онҳо вақти кофӣ барои кандани хандақ ва таҳияи майдонҳои мина фароҳам оварда шуд. Артиши Русия қудрати миқёси ҷаҳонӣ надорад, вале ба қадри кофӣ нерӯманд аст."

Имрӯз дар сафҳои артиши Русия наздики як миллион нафар ифои вазифа мекунад. Ба қавли Шмидт, сарфи назар аз сафарбарии нисбӣ ба артиш, талафоти бузурги ҷонӣ боис шудааст, ки баъзе воҳидҳои Русия ба пешбурди амалиёти ҳарбӣ қодир набошанд.

"Замоне бо ишора ба имконоти амалиёти зиреҳпӯшҳоии Русия онро ба абулҳавл ва ё нерӯи бузурги маҳвкунанда шабоҳат медоданд, - мегӯяд Шмидт. - Воеқият нишон дод, ки бе ҳамоҳангии амалиёт ва кумаки зарурии лоҷистикиву нерӯи ҳавоӣ ин азамат дигар вуҷуд надорад."

Бжезинский мегӯяд, низоъ бо Гурҷистон дар соли 2008-ум камбудиҳои ахлоқӣ ва нокомии фармондеҳону сохтори артиши Русияро айён намуд. Ба гуфтааш, он вақт "вазъ навмедкунанда буд ва Путин ваъда дод, ки онро ислоҳ мекунад. Ӯ барномаи 10-15-солаи муҷаҳҳазгардонии артишро оғоз кард".

Бжезинский мегӯяд, Маскав навсозии артишро шурӯъ карда, онро бештар муҷаҳҳаз ва фишурда гардонд. Низомиён бо артиш шартнома баста, ба сохтори тактикии баталёнҳои ғарбӣ гузаштанд.
Вале, ба қавли Гари Шмидт, "...бахши аосии пул на барои беҳбуди артиш, балки барои беҳбуди вазъи молии генералҳо ва коршакирон сарф шуд".

Генерали бознишастаи нерӯи ҳавоии ИМА Филлип Бридлов мегӯяд, Русия дар ҷанги Украина бо камбуди нерӯи ҷангӣ мувоҷеҳ буда, мушкил танҳо аз ҳисоби сафарбарии нерӯҳои тозанафас ҳал нахоҳад шуд. Бридлов, ки дар солҳои 2013-2016-ум фармондеҳи воломақоми паймони НАТО будааст, мегӯяд:

"Агар фикр мекунед, ки масъалаи Русия ҳал аст, шумо хато мекунед. Имкониятҳои ин кишвар ҳанӯз ҳам бузурганд. Вале барои Путин ҷуръати зиёде лозим хоҳад шуд, ки сафарбарӣ ба артиш ва дигар иқдомҳои заруриро пиёда кунад."

Додгоҳ ҳафтаи гузашта ҳукм кардааст, ки Юрий Малтсевский ба иҷро накардани фармон барои бозгашт ба ҷанги Украина ба ду соли корҳои ислоҳӣ ва Иван Кашин ба ду солу се моҳи корҳои ислоҳӣ маҳкум карда шаванд.

Ба гуфтаи додгоҳ, Юрий Малтсевский, ки ба амри фармондеҳонаш барои рафтан ба ҷангҳои Украина сарпечӣ кард, ҷазои сахттар гирифт.

Иван Кашинро, ки қаблан дар ҷангҳои Украина ширкат доштааст, ҷазои андак сабуктар додаанд. Дар сурати маҳкум шудан ба корҳои ислоҳӣ, зиндонӣ зери назорати посбонон нест ва ҳақ дорад, баъди кор озодона ба назди хешовандонаш равуо кунад.

Ду ҳавопаймои таълимии Нерӯҳои ҳавоии Украина ҳангоми иҷрои супориши ҳарбӣ дар вилояти Житомир ба ҳам бархурдаанд.

Бино ба иттилои мақомоти Нерӯҳои ҳавоии Украина, дар байни кушташудаҳо, Андрей Пилшиков, халабони бригадаи 40 - уми нерӯҳои мусаллаҳи Украина ҳам ҳаст. Ӯ баъди ширкат дар ҳодисаҳои ҳамла ба Киев, дар моҳи феврал марти соли 2022 машҳур шуд. Пилшиков, ки бо лақаби “Ҷус” шинохта мешуд, борҳо зимни сӯҳбатҳояш бо расонаҳои украинӣ ва ғарбӣ даъват карда буд, ки ба Киев ҳавопаймоҳои замонавии ҷангӣ пешниҳод кунанд.

Хабарнигори бахши Украинии Радиои Озодӣ мегӯяд, ҳавопаймоҳои ба ҳам бархӯрда ба ҳавлии мардуми маҳаллӣ афтидаанд. Дар миёни сокинон талафот ба қайд гирифта нашудааст.

Ниҳоди давлатии тафтишотии Украина сабабҳои садамаи ҳавопаймоҳоро таҳқиқ ва ҳолати техникиву риояи қоидаҳои омодагӣ ба парвозро меомӯзанд.

Оҷонсии Reuters дар як гузориши таҳқиқӣ маълум кардааст, ки бо вуҷуди ҷорӣ шудани таҳрим, ширкатҳои Русия аз моҳи май то июни имсол ба маблағи 1,2 миллиард доллар қисмҳои эҳтиётӣ, аз ҷумла, дасnгоҳҳои ширкати Northrop Grumman, дастгоҳи қаҳвапазӣ, гӯшиҳои махсуси телефон барои роҳбаладони ҳавопайморо харидорӣ кардаанд.

Бино ба хулосаи гузориш, ширкати ҳавопаймоии "Уралские авиалинии" аз замони оғози ҳамлаи бедалели Русия ба Украина, беш аз 20 навъи таҷҳизоти истеҳсоли Амрикоро ба Маскав ворид кардааст. Маълум нест, ки ширкати русӣ ин маҳсулотро чӣ гуна харидорӣ кардааст. Масъулини ширкат ин мавзӯъро шарҳ надоданд.

Ширкати Компания Northrop Grumman, эълон кард, ки бо ширкатҳои Русия харидуфурӯш накардааст ва таъкид намуд, ки ҷиддан тамоми қонуну қоидаҳои вобаста ба таҳрим ва содироти таҷҳизотро риоя мекунад.

То замони эълони таҳрим, ширкатҳои ҳайвпопаймоии Русия барои таъмиру назорати техникии ҳавопаймоҳои худ ба ширкатҳои азиме чун Lufthansa Technik муроҷиат мекарданд. Вақте ин ширкат хидматрасонияш ба Маскавро қатъ кард, Русия ба ширкатҳои хурдтар рӯ овард.

Барои мисол, таҳқиқ маълум кардааст, ки бахши хадамоти техникии ширкати ҳавоии S7 бо ширкати Air Rock Solutions-и Молдова ҳамкорӣ дорад. Бино ба нишондодҳо, дар 14 моҳи ахир, S7 аз ҳамкори молдовии худ ба маблағи 1,23 миллион доллар қисми эҳтиётӣ харидааст.

Масъулини ширкати Air Rock Solutions фурӯши маҳсулоташонро ба ширкатҳои Русия рад мекунанд. Иван Мелников, иҷрокунандаи вазифаи раҳбари ширкат гуфтааст, аксари харидорони онҳо аз Амороти Муттаҳидаи Араб ва Қирғизистонанд.

Таҳқиқи Reuters маълум кардааст, ки дар воқеъ аксари таҷҳизоти ин ширкат тариқи кишварҳои дигар ба Русия бурда шудаанд.

Баъди оғози ҷанги Русия дар Украина, дар баробари манъи парвози ҳавопаймоҳои Русия ба кишварҳои дигар, содирот ва фурӯши таҷҳизоти авиатсионӣ ба ин кишвар манъ шуд.

Ҳамчунин аз ширкатҳои ҳавоии Русия талаб шуда буд, ки ҳавопаймоҳои тариқи лизинг ба дастовардашонро ба кишварҳои истеҳсолкунанда баргардонанд. Коре, ки Русия онро иҷро накард. Аз ин рӯ ҳоло парвози ҳавопаймоҳои Русия ба аксар кишварҳо манъ аст.

Бахши қирғизии Радиои Озодӣ бахши дувуми таҳқиқоти худ оиди муҳоҷирон аз Қирғизистонро, ки дар ҷанги Украина қурбон шудаанд, нашр кард. Ин дафъа ба рӯзноманигорон муяссар шуд, ки бо хешовандони қурбониён ва ширкатдорони низоъ, ки аз маҳбас ба майдони ҷанг сафарбар шудаанд, сӯҳбат кунанд.

Эрлан Эрмеков, шаҳрванди 30-солаи Қирғизистон дар яке аз зиндонҳои Русия адои ҷазо мекард. Охири соли гузашта ӯ ба гурӯҳи зархаридони «Вагнер» шомил шуд. Дар яке аз охирин сӯҳбатҳои видеоӣЭрлан бо хонаводааш гуфтааст, “агар ҳамааш хуб шавад, пас аз шаш моҳ озод мешавам. Ин бароям як имконият аст.”

Эрмеков дар ин суҳбаташ гуфта буд, танҳо аз зиндоне, ки ӯ нигаҳдорӣ мешавад тақрибан 200 касро ба ҷанги зидди Украина мебаранд.

Гулнора Зокирова, модари Эрлан Эрмеков мегӯяд, писараш бори охир 31-уми январ занг зада буд. "Ӯ ба ман дурӯғ гуфт, ки ҳамчун ошпаз кор мекунад. Аммо маълум шуд, ки дар ҷанг иштирок мекардааст.”

Гузориши видеоиро инҷо тамошо кунед:

Эрмеков баъди чаҳор моҳи рафтан ба ҷанг ҳалок шуд. Ӯ яке аз нахустин қирғизистониҳое буд, ки иштирокаш дар ҷанги Украина расонаӣ гардид.

Ба нақли модараш, Эрлан Эрмековро ба ғоратгарӣ ва таҷовуз ба номус айбдор карда буданд. Ҳарчанд Гулнора Зокирова исрор меварзад, ки фарзандаш бегуноҳ маҳкум гардидааст, чун ҳангоми содир шудани ҷиноят дар Русия набуд. Вале зан натавонист бегуноҳии писараш исбот намояд ё ҳадди ақал ӯро ба зиндони Қирғизистон орад.

Ба гуфтаи Гулнора Зокирова, писараш нисфи муҳлати ҷазоро адо карда буд, аммо баъдан чун ваъдаи афвро гирифт, розӣ шуд ба ҷанг биравад.

"Ман гумон кардам, ки дар тобут чизе нест. Ба тарафи росташ снаряд бархӯрда, ӯро пора кардааст. Ӯ дар ҳамла иштирок намудааст. Онҳоро дар сафи аввал мегузоштаанд. Аз пеш ба сӯи онҳо украиниҳо тир меандозанд, дар сурати ақибнишинӣ чеченҳо мепарронанд. Аз пасашон русҳо тир холӣ мекунанд. Яъне дар байни ду оташ қарор мегиранд. Онҳоро ҳамчун барраи қурбонӣ истифода мекунанд,”-бо алам нақл мекунад ин модар.

Бахши қирғизии Радиои Озодӣ маълум кард, ки дар набардҳо барои Бахмут тақрибан 10 шаҳрванди Қирғизистон кушта шудаанд. Наздикони онҳо аз сӯҳбат бо хабарнигорон худдорӣ мекунанд. Ба нақли пайвандони яке аз зиндониёни кушташуда ба онҳо намегӯянд, ки хешовандашон чигуна кушта шудааст.

Аксари маҳбусоне, ки ба ҷанг мераванд, дар бораи ин тасмимашон ба наздикон нақл намекунанд. Аз ин рӯ, дар бораи теъдоди захмиён, кушташудагон ва умуман ширкатдорони ҷанг аз Қирғизистон омори дақиқ вуҷуд надорад.

Мирлан Токтобеков, коршиноси масоили муҳоҷират мегӯяд, дар аввал маҳбусоне ба ҷанг ҷалб мешуданд, ки ба ҷиноятҳои вазнин муттаҳам буданд. Чун ба гуфтаи ин коршинос, чунин гурӯҳи маҳбусон, ки мебоист солҳои тӯлонӣ дар зиндон бошанд, довталабона ба ҷанг мерафтанад. “Баъдан онҳоеро маҷбуран сафарбар мекарданд, ки мӯҳлати адои ҳукмашон ба поён мерасид. Аз рӯи маълумоти мо 30 нафар қирғизистониёне, ки бевосита шаҳрвандии Қирғизистонро доштанд, қурбон шудаанд. Боз онҳое низ ҳастанд,ки шаҳрвандии Русияро гирифтаанд,"-афзуд ин коршинос.

Қаблан муассиси гурӯҳи зархаридони «Вагнер» Евгений Пригожин гуфта буд, ки ҷалби маҳбусон ба ширкати хусусии низомии ӯ қатъ шудааст. Аммо онҳое, ки дар зиндонҳои Русия адои ҷазо мекунанд, мегӯянд, даъват ба ҷанг то ҳол идома дорад.

Наздикони қурбониён мегӯянд, баъди огоҳӣ ёфтан аз марги наздиконашон онҳоро боз як имтиҳони дигар интизор аст. Гирифтани тобут. Онҳо чанд ҳафта бояд мунтазир бимонанд ва дар аксар маврид пайдо ва шиносоӣ кардани кушташудаҳо аз миёни ҷасадҳои комилан сӯхта ва ё чанд пораи бадан, ки дар тобут гузошта шудаанд, сахт аст.

Модарони қурбониён борҳо ба ҳамватанонашон муроҷиат карданд,ки ба ҳеҷ ваҷҳ барои ширкат дар ин ҷанг розӣ нашаванд.

Тибқи хабарҳои расида, чандин зиндониёни тоҷикро ҳам аз маҳбасҳои Русия ба Украина бурдаанд. То ин дам хабари марги зиёда аз 20 нафари онҳо расонаӣ шудааст.

Ҷалби муҳоҷирону маҳбусони тоҷик аз ҷониби Русия дар ҷанги зидди Украина аз тобистони соли гузашта оғоз шуд. Он замон расонаҳо хабар доданд, ки артиши Русия дар ҷанг талафоти зиёд додааст ва бо ҷалби маҳбусон мехоҳад камбуди нерӯро ҷуброн кунад.

Вазири корҳои дохилии Тоҷикистон рӯзи 12-уми август дар нишасти матбуотӣ гуфт, дар бораи ба ҷанг сафарбар шудани тақрибан сад муҳоҷири тоҷик хабар доранд. Ҷанге, ки ҷомеаи ҷаҳонӣ онро хилофи қонунҳои байнулмилалӣ медонад ва Русияро барои талоши ғасби як кишвари мустақил зери таҳрим гузошт.

Шаби гузашта дрон ё ҳавопаймоҳои бесарнишини Русия шаҳри шарқии Харковро дар Украина ҳадаф қарор доданд.

Ба гуфти мақомоти маҳаллӣ, дар натиҷаи ҳамла як нафар ба ҳалокат расида, бинои хобгоҳи як коллеҷ осеб дидааст.

Иҳор Терехов Мири Харков иброз дошт, ки ҳавопаймоҳои бидуни сарнишин дар канораҳои ин шаҳр исобат кардаанд.

Ба навиштаи мири Маскав Сергей Собянин, шаби гузашта як ҳавопаймои бидуни сарнишин ба бинои бисёртабақа дар маркази пойтахти Русия бархӯрдааст. Ба қавли ӯ, чанд дрони дигар аз тарафи низоми мудофиаи зиддиҳавоии русӣ хунсо шудааст.

Дар шабакаи Телеграм, Собянин хотирнишон кардааст, ки ҳафтаи гузашта ҳам ҳамин бино аз ҳамлаи ҳавопаймоҳои бидуни сарнишин зарар дида буд. Хабаргузории ТАСС навиштааст, ки дар пайи ҳамла дирӯз фурудгоҳи Внуковои Маскав муддати кӯтоҳе аз кор монда буд.

Шаби 30-юми июл Маскав мавриди ҳамлаи бесарнишин қарор гирифтааст. Ду бесарнишин ба Маҷмааи тиҷоратии “Маскав Сити” бархурда, парвозҳо аз фурӯдгоҳи “Внуково” барои як муддат баста шуданд.

Ба навиштаи расонаҳои давлатии Русия дар пайи ҳамлаи бесарнишинҳо, тирезаҳои як бинои маъмурӣ шикаставу тахриб шудаанд. Хабаргузории ТАСС аз захмӣ шудани як нафар хабар додааст. Мақомоти Маскав кори фурӯдгоҳи Внуковаро барои як муддат манъ ва дубора фаъол карданд.

Вазорати дифои Русия ҳам дар баёнияе имрӯз гуфт, шаби якшанбе ба ҳудуди Маркази тиҷоратии “Маскав Ситӣ” бо ду бесарнишин ҳамла сурат гирифт ва бесарнишинҳо нобуд карда шуданд. Ин ниҳод, ҳодисаро кӯшиши ҳамлаи террористии нерӯҳои Украина номидааст. Киев ба ин иддаҳо посух надодааст.

Дар ҳамин ҳол амалиёти ҷавобии нерӯҳои Украина ба минтақаҳои ҷанубу шарқии Русия идома дорад. Муовини вазири дифои Украина, Ана Маляр имрӯз дар саҳифаи Телеграм хабар додааст, ки низомиёни украинӣ “оҳиста, аммо дуруст” ба самти Бердянск ва Мелитопол дар минтақаи Запороже пеш мераванд.

Дар як моҳи ахир Маскав чаҳор бор мавриди ҳамлаи ҳавопаймоҳои бесарнишин қарор гирифтааст.

Артиши Украина рӯзи 30 июл гуфт, пули Чонар, ки Қримро бо қисмати ишғолшудаи вилояти Херсон мепайвандад, дар як ҳамлаи рӯзи гузашта осеб дидааст.

Мақомоти минтақаи ғасбшудаи Херсон ҳам аз ҳамлаҳои мушакии украина ба хатти роҳи оҳан хабар дода, иддао кардаанд, ки ҳамлаҳо безарар гардонида шуданд. Киев масъулияти ин ҳамлаҳоро бар дӯш нагирифтааст.

Вазорати дифои Русия иддао дорад, ки нерӯҳои ҳавоии ин кишвар субҳи душанбе ду бесарнишин ё дрони Украинаиро дар фазои шаҳри Маскав роҳгирӣ ва нобуд карданд.

Шаҳрдори Маскав Сергей Собянин ҳам дар "Телеграм" навиштааст, ки ин ду бесарнишин соатҳои тақрибан 4-субҳ ба вақти маҳаллӣ ба ду бинои ғайристиқоматӣ дар пойтахти Русия бархӯрдаанд. Ба гуфтаи шаҳрдори Маскав, ин ҳамла "талафоти ҷонӣ дар пай надоштааст".

Хабаргузории "Рейтерз" ҳам чанд аксро аз маркази Маскав, ҷое ки бесарнишинҳо бархӯрдаанд, нашр кардааст. Ба иттилои расонаҳои байналмилалӣ, яке аз бесарнишинҳо дар маҷмаи Вазорати дифои Русия бархӯрдааст. Мақомоти Украина то кунун дар ин бора ибрози назар накардаанд.

Ҳамлаи бесарнишинҳо ба Маскав дар ҳоле сурат мегирад, ки рӯзи гузашта Киев ва Маскав якдигарро ба ҳамла ба калисои таърихӣ дар шаҳри Одесса воқеъ дар ҷануб-ғарби Украина, муттаҳам карданд.

Владислав Назаров, сухангӯи фармондеҳии амалиёти артиши Украина дар ҷануб гуфт, ки дар ин ҳамла 2 нафар кушта шуда ва 20 тани дигар маҷрӯҳ шуданд.

Видеоҳои нашршуда дар шабакаҳои иҷтимоии Украина нишон медиҳад, ки калонтарин калисои ҷомеи Одесса, ки 214 сол таърих дорад, осеби зиёд дидааст. Дар як видеои дигар як марди ваҳшатзада аз паёмадҳои ҳамла мегӯяд, ки "дигар калисое вуҷуд надорад".

ЮНЕСКО, Созмони омӯзишӣ, илмӣ ва фарҳангии Созмони Милали Муттаҳид ҳамлаҳои Русия ба марказҳои бостонии Одессаро, ки низ зери ҳифозати Конвенсияи мероси ҷаҳонӣ аст, маҳкум кард ва хоҳони қатъи бомбаборони ин марказҳо шуд.

Даргириҳо миёни нерӯҳои Русия ва Украина дар рӯзҳои ахир бештар шудааст.

Даҳҳо ҳазор зани украинӣ ҳоло дар баробари мардон ҳам дар артиш хидмат мекунанд ва ҳам ба ҷанге мераванд, ки Русия дар ватанашон оғоз кард.

Дар ин миён ҳазорон зани дигар бо фишору бемориҳои равонӣ меҷанганд, ки ҷанг ба сарашон овард ва саъй доранд, зиндагиашонро аз нав бисозанд.

Светлана Косолапова, яке аз заноне аст, ки танҳо мондааст, чун шавҳари сарбозаш дар ҷанг кушта шуд. Мегӯяд, пеш аз ҷанг зиндагии орому осуда ва барномаҳои зиёде барои истироҳат доштанд. Светлана Косолапова, ҳамсари сарбози кушташуда гуфт: "Понздаҳ сол зиндагии шоде доштем. Ҳамаро дар як рӯз аз ман гирифтанд. Мо ҳам оянда доштем. Моҳи апрел ба куҳҳои Карпат билет доштем."

Видеоро инҷо тамошо кунед:

Моҳи феврали соли 2022 неруҳои Русия зодгоҳашон, шаҳри Луганскро ишғол карданд. Мегӯяд, ки зиндагӣ барои ӯву ду фарзандаш ба як кобуси бепоён табдил ёфт. "Ҳатто пас аз марги шавҳарам, омада маро барои бозпурсӣ мебурданд, бачаҳоро маҳкам мекарданд. Хӯрокамонро мегирифтанд" - афзуд, Светлана Косолапова, ҳамсари сарбози кушташуда

Ба ғайр аз фирор, аз шиканҷаи равонӣ дигар илоҷе надошт. Агарчӣ ҷое барои рафтан надошт, ду фарзандашро гирифту гурехт, то зинда бимонад.

Айни замон даҳҳо ҳазор зани украинӣ дар баробари мардон дар артиш хидмат мекунанд ва ё ба зидди неруҳои Русия меҷанганд. Аммо онҳое, ки дар ақибгоҳ мондаанд, бо бемориҳои равонӣ ва мушкилоти зиндагӣ меҷанганд.

Ба доди Косолапова Бунёди Маша, як созмони ғайриҳукуматие расид, ки ба занону кӯдакони осебдида дар ҷанг кумак мерасонад.

Мария Ефрошина, аз бунёдгузорони созмон мегӯяд, занон ҳоло ба мушкилоти комилан нав рӯ ба рӯ шудаанд ва ҳар вақт назди онҳо меоянд, аз зиндагӣ ноумед ҳастанд. Мария Ефрошина, муассисаи “Бунёди Маша” гуфт:

“Ҳаваси зиндагӣ надоранд, маъние дар зиндагӣ намебинанд. Ин дақиқан ҳамон чизест, ки душман бо мо кард. Душман на танҳо занонро кушт, балки аз назари равонӣ ҳам нобуд кард. “

Светлана Косолапова офияти равонӣ гирифт. Батадриҷ ба худ омад ва ба дигарон кумак карданро омӯхт. Ҳоло дар гуруҳи равоншиносӣ кор мекунад, ки ба кудакони гирифтори аутизм кумак мерасонанд.

"Ман ҳоло ба ҷое расидам, ки дигар на фақат кумак гирифта метавонам, балки ба дигарон мадад мерасонам." - гуфт вай

Мисли занони дигари украинӣ Косолапова дигар илоҷе ба ғайр аз созиш бо тақдири гузаштааш надорад. Акнун саъй дорад, барои худ оянда ва зиндагии беҳтарро бисозад, вале бе як азизаш, ки ҷанг ӯро аз Светлана гирифт.

Вазорати дифои Русия рӯзи 22 июл аз кушта шудани хабарнигори низомии Оҷонсии давлатии Русия ё "РИА-Новости" хабар додааст.

Вазорат аз ин хабарнигор Ростислав Журавлев ном бурда, дар шабакаи Телеграми худ навиштааст, вай ҳангоми тирандозӣ дар як минтақаи аз сӯйи Русия ғасбшудаи Украина, дар виояти Запароже кушта шуд. Ин ниҳод ҳамчунин аз маҷрӯҳ шудаи як корманди дигари "РИА Новости", Константин Михалчевский хабар дод.

Мақомоти Русия иддао кардааст, ки артиши Украина аз бомби хушаӣ истифода намудаанд. Тасдиқи дурустии ин хабар аз манбаъҳои дигар феълан номумкин аст.

Аз оғози моҳи июн дар ин минтақа ҷанг идома дорад. Бино ба иттилои Иттифоқи журналистони Русия хабарнигорони “Известий” Роман Полшаков ва наворбардор Дмитрий Шиков ҳам ҷароҳат бардоштаанд.

Бар асари ҳамлаҳои мушакӣ ва зарбаҳои ҳавоии низомиёни Русия ба минтақаҳои аҳолинишини Украина, дар 24 соати ахир, дасти кам шаш нафар, аз ҷумла ду кӯдак кушта шуда, анборҳои ғалла осеб дидаанд. Дар ин бора артиши Украина рӯзи 22 -юми июл хабар додааст.

Бино ба гузоришҳо дар як шабонарӯзи ахир артиши Русия ба минтақаҳои аҳолинишин ва мавқеъҳои сарбозони Украна 16 ҳамлаи мушакӣ ва 20 зарбаи ҳавоӣ анҷом додаанд. Дар миёни кушташудаҳо ва захмиён ғайринизомиён ҳам ҳастанд. Дар ин ҳамлаҳо, анбор ё нуқатаҳои нигаҳдории ғалла дар ҷануби Украина осеб дида, беш аз 70 манзили истиқоматии сокинон ва биноҳои дигар вайрон шудааст.

Ситоди кулли нерӯҳои мусаллаҳи Украина аз хатари эҳтимолии ҳамлаҳои нав хабар додааст: “Душман нерӯи аслии худро ба самти Купянск, Лиманск, Бахмут, Авдиевка ва Маринск равона кардааст. Дар як шабонанрӯзи ахир беш аз 40 задухурди мусаллаҳона ба амал омад.” -

Бино ба иттилои Павел Кириленко, раиси вилояти Донетск, дар шимоли ин минтақа, ки чанд моҳ боз он ҷо задухурди шадид идома дорад, бар асари тирборони сарбозони рус, 4 нафар, аз ҷумла ду кӯдаки 10 ва 16 сола кушта шудаанд. Ба гуфтаи Кириленко, кӯдакон бародару хоҳар буда дар як ҳамлаи мушакии низомиёни Русия ба хонаашон фавтидаанд.

Мақомоти Украина мегӯянд, дар пайи тирборон ҳамчунин дар шаҳраки “Ню-Йорки”-и Донетск, воқеъ дар тақрибан 40 километрии ҷанби Бахмут, чаҳор ғайринизомӣ аз ҷумла як зану шавҳар кушта ва як сокини дигар захмӣ шудааст.

Чанд рӯз боз ҳамлаи мушакӣ ба иншооти бандарҳои украина дар Баҳри Сиёҳ идома дорад. Дар натиҷа анборҳои нигаҳдории ғалла дар минтақаи Одесса оташ гирифта, миқдори хеле зиёди маводе, ки барои содирот нигаҳдорӣ мешуд, нобуд карда шудааст.

Русия рӯзи 21 июл гуфт, ки нерӯҳои дарёии он дар шимолу ғарби Баҳри Сиёҳ як "машқ"-и мустақими оташнишонӣ анҷом додааст.

Қаблан Вазорати дифои эълон карда буд, ки боркашонӣ ба бандарҳои Украина манъ шуда, ҳамаи киштиҳое, ки ба бандарҳои мазкур ҳаракат мекунанд, ҳамчун "интиқолдиҳандаи эҳтимолии борҳои низомӣ" ҳисобида хоҳад шуд.

Тибқи иттилои сомонаи Вазорати умури хориҷии Украина, ба даъвати сафир хабарҳо дар бораи он ки Русия гӯиё барои давр задани таҳримҳо, аз ҷумла харидории техника ва маҳсулоте, ки барои истеҳсоли силоҳ лозим аст, аз Қирғизистон истифода мекунад, сабаб шудааст.

Масъулони Вазорати умури хориҷии Украина аз сафири Қирғизистон хостаанд, ки ин хабарҳоро шарҳ диҳад. Дар мулоқот таъкид шудааст, ки "Украина аз Қирғизистон ба Русия содир шудани маҳсулотеро, ки дар таҷҳизоти низомӣ истифода мешавад, ҳамчун амали ғайридӯстона ва ҷонибдорӣ аз ҷанги Украина алайҳи ин кишвар қабул хоҳад кард".

Вазорати молияи ИМА рӯзи сешанбе 4 ширкати қирғизистониро барои интиқоли молҳои таҳримшуда ба Русия ба "рӯйхати сиёҳ" ворид кард. Аз ширкатҳое, ки таҳрим шудаанд "RM Design and Development", “ГТМЕ Технологии”, “Прогресс лидер” ва “Карголайн” ном бурда шудааст.

Евгений Пригожин, раиси гурӯҳи муздурони "Вагнер" дар як навори видеоӣ, ки рӯзи чаҳоршанбе нашр шуд, ҳангоми истиқбол аз нерӯҳои ин гурӯҳ дар Белорус гуфт, ки "Вагнер" дигар дар Украина намеҷангад, вале онҳо бояд худро барои Африқо омода кунанд. Ин навор, ки аз тарафи канали хабарии "Вагнер" дар "Телеграм" нашр шуд, аввалин санаде аз маҳали ҷобаҷойии Евгений Пригожин пас аз ошӯб ин гурӯҳ дар 23 июн аст.

Дар ин навор, ки хабаргузориҳои байналмилалӣ ҳанӯз натавонистаанд дурустии онро таъйид кунанд, садо ва лаҳҷаи русии марде, ки монанд ба Евгений Пригожин аст, шунида мешавад, ки зархаридони "Вагнер"-ро хушомадед мегӯяд. Ин навор аз сӯи расонаҳои "Вагнер" дар "Телеграм" бозпахш шудааст.

Дар ин навор фарде, ки ба назар мерасад Евгений Пригожин аст, мегӯяд, "ба хоки Белорус хуш омадед. Мо сарфарозона ҷангидем. Шумо барои Русия корҳои бузурге анҷом додед. Ончӣ дар ҷабҳаи ҷанг мегузарад, шармовар аст ва дигар лозим нест, ки дар он иштирок кунем".

Владимир Путин дар аввалин вокуниши худ ба ошӯби "Вагнер" гуфта буд, ки онро саркӯб хоҳад кард, вале чанд соат баъд байни Кремл ва Евгений Пригожин созише сурат гирифт ва бар асоси он, ба муздурони "Вагнер" иҷоза дода шуд ба Белорус бираванд.

Евгений Пригожин пас аз шӯриши "Вагнер" гуфт, ҳадаф аз ин иқдом барканории Сергей Шойгу, вазири дифоъ ва генерал Валерий Герасимов, раиси Ситоди кулли нерӯҳои мусаллаҳи Русия будааст, на сарнагунии ҳукумати Владимир Путин.

Аз рӯзи 24-уми июн, ки видеои хуруҷи Пригожин аз шаҳри Ростов нашр шуд ва Путин ӯро хоин хитоб кард, аз сарнавишти ӯ хабари дақиқе дар даст набуд. Илова бар ин, маълум набуд, ки зархаридони "Вагнер", ки ба иддаои Пригожин шумори онҳо ба 25 ҳазор нафар мерасад, пас аз хуруҷ аз ҷабҳаи ҷанг дар Украина чӣ хоҳанд кард.

Пас аз ошӯби "Вагнер" ҳукумати Русия ва Владимир Путин талош кардаанд, ки вазъро ором нишон диҳанд. Мақомҳои рус тафсири сиёсатмадорон ва коршиносони ғарбӣ аз ошӯбро рад карда ва гуфтаанд, ки Ғарб набояд худро бо ин "ҷанҷолсозиҳо" машғул кунад.

Дар бахши дигаре аз видео, як парчами сиёҳи гурӯҳи "Вагнер" бо шиори "Хун, ифтихор, сарзамини модарӣ ва шаҳомат", ки аз урдугоҳи қаблии онҳо дар ҷануб-ғарби Русия ба Белорус мунтақил шудааст, ба Пригожин супурда мешавад.

Ҳукумати Белорус ҳафтаи гузашта хабар дод, ки муздурони гурӯҳи "Вагнер" дар як пойгоҳи низомӣ воқеъ дар ҷануб-шарқи Минск дар ҳоли омӯзиш додани сарбозони ин кишвар ҳастанд.

Евгений Пригожин дар бахши дигаре аз видео ба зархаридони "Вагнер" мегӯяд, ки бо мардуми маҳаллӣ ба хубӣ рафтор кунанд, ба онҳо дастур медиҳад, ки сарбозони Белорусро омӯзиш дода, худро барои "сафари нав ба Африқо" омода кунанд.

Ӯ меафзояд, "ва шояд мо ба амалиёти низомии вижа (номе ки Русия ба ҷанги Украина додааст) бозмегардем, вале вақте ин корро хоҳем кард, ки мутмаин шавем водор ба шармсорӣ нахоҳем шуд".

Гуруҳи "Вагнер" ҳамзамон бо густариши дахолати низомии Русия дар кишварҳои дигар монанди Сурия, Либия ва Моли ва бо ҳадафи рад кардани ин дахолатҳо таъсис шуд ва доманаи фаъолияти он дар даҳаи гузашта густариш ёфтааст.

Яке дигар аз муассисон ва раҳбарони феълии ин ширкати низомии хусусӣ Дмитрий Уткин, афсари пешини нерӯҳои вижаи зиддиистихборотии артиши Русия аст. Пас аз Евгений Пригожин, марди дигаре ки ба назар мерасад Дмитрий Уткин бошад, барои зархаридони "Вагнер" суханронӣ кард.

Ӯ ба забони русӣ гуфт, "ин охири кор нест. Ин фақат оғоз кори бузурге дар саросари ҷаҳон аст, ки ба зудӣ онро иҷро хоҳем кард".

Уткин сипас ба забони англисӣ афзуд, "ба дӯзах хуш омадед".

Тинчтики 28-сола аз Қирғизистон яке аз садҳо муҳоҷиронест, ки дар амалиёти ахири “Нелегал” ба дасти пулиси Русия афтид ва ба боздоштгоҳи муввақатии Сахарово интиқол ёфт. Ба нақли ин муҳоҷир дар Сахарово талош карданд ӯро барои рафтан ба ҷанги Украина розӣ кунанд. Барояш ваъдаҳо доданд. “Ваъда мекунанд, ки агар барои 6 моҳ биравӣ 1 миллиону 200 ҳазор рубл мегирӣ ва соҳиби санадҳои зарурии будубош дар Русия мешавӣ,”- нақл кард, Тинчтик дар сӯҳбат бо хабарнигорони лоиҳаи “Медиа-мигрант”.

Баъди посухи рад додан, Тинчтик ҳамроҳ бо 30 зодаи дигари Қирғизистон аз Русия ронда шуд. Ӯ акнун 5 соли оянда ба Русия роҳ дода намешавад.

Тинчтик 8 соли ахир дар сохтмонҳои Русия кор мекард. Дар рейди ахир ӯ бинобари гузаштани муҳлати сабти иқоматаш боздошт шуд. Муҳоҷири қирғиз умед дошт, ки метавонад бо супурдани ҷарима халос мешавад, аммо ин амалиёти одӣ набуд ва ӯро ба Маркази муҳоҷирон дар Сахарова фиристоданд. Тинчитик 17 рӯз дар он ҷо монд.

"Рейд ин бор хеле сахт буд. Одамонро аз рӯйи аксҳояшон ҷустуҷӯ мекарданд. Пулис аз таҷҳизоти навтарин, аз ҷумла аз дурбинҳои назоратӣ дар метро, хиёбон ва мағозаҳо истифода мекард. Хона ба хона мегаштанд. Қирғизҳои зиёдеро боздошт карданд. Дар ҳуҷрае, ки мо нигаҳдорӣ мешудем, як узбек ҳам буд. Ӯ нақл кард, ки милисаҳо ба хонааш рафта то дер телефон ва суратҳои дохили онро тафтишу тамошо кардаанд,” – нақл кард, Тинчитик.

Гузориши видеоиро инҷо тамошо кунед:

Тинчитик бо чашмони худ дид, ки муҳоҷирон ҳафтаву рӯзҳо дар чӣ шароите нигаҳдорӣ мешаванду муносибат бо онҳо чӣ гуна аст.

“Бо муҳоҷирон мисли одам муносибат намекунанд. Агар бемор шавӣ ва дору пурсӣ, намедиҳнд. Таҳқиру латукӯб мекунанд. Баъди аз он ҷо омадан ман бо як марде сӯҳбати видеоӣ доштам. Ӯ гуфт, қабурғааш шикастааст. Ӯ инро баъди ташхис фаҳмидааст. Ҷавонеро, ки ҳамроҳ бо мо дар як ҷо буд, хеле сахт заданд. Вай нақл кард, ки якбора 4 нафар бо элетрошокер омада, ӯро латукӯб карданд. Он ҷо агар як нафар эътроз кунад, 40 - 50 нафарро мезаданд.”

Ба нақли ин муҳоҷири қирғиз, дар маркази муҳоҷират, эълонҳои рафтан ба ҷанг овехта, ба муҳоҷирон бар ивази ҷанг мукофоти пулӣ ва пешниҳоди шаҳрвандии Русияро мекунанд.

“Ман ин варақаҳоро ҳатто хондан намехостам, аммо ба ҳар ҳол дидани он одамро ба фикр водор мекунад. Ҳафтаи гузашта ошкоро варақаеро овезон карданд, ки дар он ваъда шудааст, агар 6 моҳ ба ҷанг равӣ 1 миллиону дусад ҳазор рубл мегирӣ. Он ҷо ошкор рақамҳои телефон ҳам навишта шуда буд,”-нақл кард ин муҳоҷири қирғиз.

Ин эълонҳо бетаъсир намондаанд ва ба гуфтаи Тинчитик бархе аз муҳоҷирони узбеку қирғиз ва тоҷик бо Вазорати мудофиа қарордод баста, аз боздоштгоҳ рост ба майдони ҷанг рафтаанд. Ҳадафи аслии онҳо ба даст овардани пули зиёд ва баргардонидани қарзҳояшон буд.

“Дар як ҳуҷраи боздоштгоҳ бо ман узбекҳо буданд, Як қирғиз ҳам бо онҳо буд. Ӯ гуфт, ки аз як ширкати карздиҳӣ 30 ҳазор рубл қарздор аст ва агар қарордодро имзо кунад метавонад қарзашро баргардонад. Бачаҳо хостанд ӯро аз роҳаш гардонданд, гӯш накард. Мо ба ӯ гуфтем, саросема нашав, барои онҳо фарқе надорад, агар имзо кунӣ, зуд туро мебаранд."

Тинчитик шод аст, ки нарафт ва ба ин ваъдаҳо дода нашуд. Ӯ тамоми ин солҳо дар Русия барои пешбурди зиндагии хонавода кор мекард, ҳоло талош дорад зиндгияшро дар Қирғизистон бисозад.

Ҷалби иҷбории муҳоҷирон аз кишварҳои Осиёи Марказӣ ба ҷанг борҳо садо додааст. Ҳукуматҳои чанд кишварҳои Осиёи Марказӣ ба шаҳрвандонашон дар Русия ҳушдор доданд, ки дар сурати ба ҷанги зидди Украина рафтан барои зархаридӣ зиндонӣ мешаванд.

Русия, ки моҳи феврали соли 2021 ба Украина ҳамла кард, талафоти зиёд додааст. Бештар аз 100 ҳазор сарбозу афсари Русия дар ин ҷанг куштаву захмӣ шудаанд. Ҳоло зоҳиран ин кишвар талош дорад, бо ҳар роҳе сафи артишро пур кунад.

Кохи сафед пушти дарҳои баста имкони ирсоли мушакҳои дурпарвози навъи ATACMS-ро ба Украина баррасӣ дорад. Дар ин бора нашрияи New York Times бо такя ба манобеи худ хабар медиҳад.

Ба гуфтаи манобеи нашрия, гап дар бораи ирсоли чанд мушаки идорашавандаи навъи "замин-замин" меравад, ки дар захираи неруҳои мудофиаи ИМА қарор доранд.

Бо ин вуҷуд, Пентагон мегӯяд, айни замон Украина ба мушакҳои дурпарвоз ниёз надорад. Ба илова, мушакҳои амрикоии ATACMS нисбатан калонҳаҷм нестанд ва ин навъи мушакҳо дар нимҷазираи Куриё ҷойгир шудаанд.

Киев аз чандест, ки талош дорад, соҳиби мушакҳои дурпарвоз шавад. Парвози ATACMS наздики 300 км-ро ташкил медиҳад. Мақомоти Украина мегӯянд, мушакҳои ATACMS ба артиши Украина имкон медиҳанд, ки ба ақибгоҳи неруҳои Русия зарба зада шавад. Аз ҷумла ба Қрими ғасбшуда, ки Русия аз он ҳамчун пойгоҳи партоби бесарнишинҳо истифода мебарад, навиштааст нашрия.

Пештар аз ин Вашингтон ирсоли мушакҳои ATACMS-ро ба Украина қатъиян рад мекард. Вашингтон мегуфт, Украина метавонад ба ҳудуди Русия зарба занад ва ин боиси шиддат гирифтани ҷанг хоҳад шуд.

Дар саммити НАТО дар Вилнюс дирӯз Фаронса ба Украина ваъдаи ирсоли мушакҳои навъи SCALP-ро дод. Ин мушакҳо 250 км парвоз мекунанд. Дар сурати таҷдиди мушакҳо онҳо метавонанд, то 500 км парвоз кунанд. Ба навиштаи Reuters, қисме аз мушакҳои ваъдакардаи Фаронса аллакай дар Украина ҳастанд.

Кишварҳои ғарбӣ аз замони таҷовузи Русия ба хоки Украина, ба Киев миллиардҳо доллар кӯмак кардаанд. Амрико ва муттаҳидони аврупоиаш ваъда додаанд, ки то вақти ғалабаи Украина ирсоли муҳимоти низомиро ба ин кишвар идома медиҳанд. Владимир Зеленский, раиси ҷумҳури Украина ахиран шикоят кард, ки кишварҳои ғарбӣ дар фиристодани аслиҳа таъхир мекунанд.

Нерӯҳои Украина, ки деҳаи Нескучне дар вилояти Донетскро аз дасти сарбозони Русия озод кардаанд, онҷоро саропо минакоришуда ёфтанд. Деҳоти минакоришуда аз як тараф ва камингоҳу истеҳкомҳои сахти нерӯҳои Русия аз тарафи дигар ҳамлаҳои ҷавобии нерӯҳои Украина ва пешравии онҳоро душвор кардааст. Сарбозони украинӣ ҳам мегӯянд, онгуна ки мардум фикр мекунанд, пешравӣ дар ҷанг ба осонӣ муяссар намешавад.

Хатари пинҳону ноаён пешравии нерӯҳои Украинаро суст кардааст. Рустои Нескучнеро нерӯҳои украинӣ чанде пеш озод карданд, вале қабл аз ақибнишинӣ, сарбозони рус дар деҳа аслиҳаи кушанда кишт кардаанд.

Дмитро, сарбози украинӣ мегӯяд, "дар тамоми кӯчаҳо мина гузоштаанд. Вақте вориди деҳа шудем, даромадгоҳи онро ҳам минагузорӣ кардаанд. Бо поям канор зада, ҳаракат кардем.”

Чунин вазъ сарбозони украиниро водор мекунад, ки бо эҳтиёт ҳаракат кунанд, то ба мина барнахӯранд. Андрей Кузаков, хабарнигори телевизиони "Настояшее Время" ҳам шоҳид шуд, ки нерӯҳои Русия ба хотири суст кардани пешравии артиши Украина маҳаллаҳоро минакорӣ кардаанд. Артиши Русия минаҳои зиёде гузоштаанд, ки минаи зидди нерӯҳои пиёданизом ва минаҳои зидди тонк аз ҷумлаи он мебошад.

Гузориши видеоиро инҷо тамошо кунед:

Сарфи назар аз ин мушкилиҳо ба гуруҳе аз сарбозони украинӣ муяссар шудааст, ки қисме аз минаҳоро барчинанд.

Дмитро, сарбози украинӣ гуфт, "ин мина пой ва дигар аъзои баданро пора мекунад. Ҳамаҷоро пора мекунад, аз ҷумла олоти ҷинсии инсонро. Ҳар як сарбоз бояд усулҳои оддитарини кори миначинҳоро донад. Чӣ гуна ҷустуҷу кардану ёфтанашонро. Ин корро ман худам омӯхтам."

Сарбозони рус ҳатто дар дохили биноҳо мина гузоштаанд. Валерий, сарбози дигар аз Украина ба хабарнигори Настояшее время минаро нишон дода мегӯяд, "детонатори ин мина омода аст. Сарбозони Русия онро гузоштаанд, то мо наздик биёем ва он битаркад."

Истеҳкомҳои сахт дар камингоҳҳои нерӯҳои Русия ҳамлаҳои ҷавобии нерӯҳои Украинаро душвор кардаанд. Ба сарбозони украинӣ се рӯз лозим шудааст, то як камингоҳи русҳоро бигиранд. Ба ин хотир Валерий, сарбози украини мегӯяд, ҳамлаи ҷавобӣ онгуна, ки одамон фикр мекунанд осон нест. "Бояд барои ҳар русто биҷангед. Барои ҳамин фикр накунед, ки ин кори содда аст, вале мо мекӯшем, ҳарчӣ зудтар ин корро ба анҷом расонем."

Мақомоти Украина рӯзи 7-уми июл гузориш доданд, ки дар атрофи шаҳри Бахмут бештар аз як километр пешравӣ доштаанд ва барои пешравии бештар саъй доранд.

Украина моҳи июн аз ҳамлаи ҷавобӣ хабар дод ва дар рӯзҳои аввал 8 минтақаи аҳолинишинро аз низомиёни Русия бозпас гирифтанд. Владимир Зеленский, раиси ҷумҳури Украина гуфт, кишварҳои ғарбӣ дар ирсоли аслиҳа ба кишвараш таъхир карданд ва имкон дод, ки неруҳои Русия барои муқовимат ба ҳамлаҳои ҷавобӣ омодагӣ бигиранд.

Пентагон эълон кард, ки ба Украина бастаи нави кӯмакҳои низомиро бо маблағи 800 млн доллар пешниҳод мекунад.

Ин баста аз мошинҳои зиреҳпӯши Bradley ва Stryker ва бомбҳои хӯшаӣ ё кассетӣ ва мошинҳои борбардору ҳарбӣ иборат аст.

Колин Кал, мушовири аршади умури сиёсии Пентагон, гуфт, Украина, ки уҳдадор шудааст, барои коҳиши хатар ба аҳолияш аз бомбҳои хӯшаӣ истифода кунад, бояд аз шеваи корбарии он ба Амрико ҳисобот диҳад.

Пештар аз ин Ҷейк Салливан, мушовири амнити миллии Амрико дар нишасте дар Кохи Сафед гуфт, Амрико аз хатари бомбҳои хӯшаӣ ё кассетӣ огоҳ аст ва аз ин рӯ қарор дар бораи истифодаи он ба осонӣ гирифта нашуд. Вале ба қавли вай “Русия аз оғози ҷанг барои ҳамла ба Украина аз бомби хӯшаӣ истифода мекард, акнун ба ин кишвар ҳам барои ҳимоя аз қаламраваш чунин силоҳ зарур аст.”

“Мо дарк мекунем, ки бомби хушаӣ ба аҳолии осоишта хатар дорад, барои ҳамин мо ин тасмимро то ҳадди имкон ба таъхир мегузоштем. Вале агар нерӯҳои Русия пеш раванд ва ҳудудҳои бештари Украинаро ғасб кунанд, ин хатари ҷиддитар хоҳад буд.”- афзуд, Ҷейк Салливан.

Ин мақомдори амрикоӣ таъкид кард, ки Украина барои истифодаи “эҳтиёткорона”- и бомбҳои хӯшаӣ ва таъмини амнияти аҳолӣ кафолат додааст.

Бино ба иттилои хабаргузории Reuters, Украина ҳанӯз моҳи марти имсол аз Амрико бомби хӯшаӣ хоста буд. Қаблан Олмон гуфта буд, зидди интиқоли ин навъи силоҳ ба Украина аст.

Созмони байналмилалии ҳуқуқи башари "Human Rights Watch" (HRW) рӯзи 6 уми июл аз Русия ва Украина давъат кард, ки аз истифодаи бомби хӯшаӣ даст кашанд. Ин созмон аз Амрико ҳам хост, бомби кассетӣ интиқол надиҳад.

Моҳи августи соли 2022 Эътилофи бомбҳои хӯшаӣ, як созмони байналмилалӣ оид ба мубориза бо ин навъи тӯпхона гуфт, артиши Русия дар ҷанг бо Украина садҳо бор аз бомби хӯшаӣ истифода кардааст ва бар асари он 215 нафар кушта, 474 нафар ҷароҳат бардоштаанд.

Бомбҳои хӯшаӣ як таҳдиди бузург ва дарозмуддат ба ҷони мардум унвон мешаванд, чунки зуд наметарканд. Он тӯпхонаест, ки аз замин ё ҳаво партоб мешавад ва дар ҳаво мунфаҷир шуда, сабаби пайдо шудани даҳҳо бомби хурдтаре мешавад. Ин бомбҳо метавонанд ба тадриҷ таркида, боиси хатар ба ҷони одамон шавад.

Ба эъломияи манъи истифодаи бомби хӯшаӣ то соли 2022, 123 кишвари дунё пайвастаанд. Бузургтарин тавлидкунандагони ин навъи силоҳ, Амрико, Русия ва Чин зери ин эъломия имзо нагузоштаанд.

Матлабе аз Роберт Коалсон (Robert Coalson), хабарнигори аршади Радиои Аврупои Озод/Радиои Озодӣ, ки руйдодҳои Русия, Балкан ва Аврупои шарқиро пайгирӣ мекунад.

Аз гузоришҳо бармеояд, ки Евгений Пригожин, раҳбари гурӯҳи зархаридони "Вагнер" пас аз аз ошӯби нофарҷоме, ки бо он фармондеҳони артиши Русияро ба чолиш кашид ва Кремлро ба таҳлука андохт, ба Белорус табъид шудааст. Коршиносон мегӯянд, бо вуҷуди кӯшишҳои раиси ҷумҳури Русия ва ҳукумати ӯ барои барқарории фазои боварӣ ва субот, пайомадҳои ошӯби "Вагнер" эҳтимолан акнун қарор аст оғоз шавад.

Рубен Меграбян, донишманди улуми сиёсӣ муқими Ереван, ба бахши русии Радиои Аврупои Озод/Радиои Озодӣ мегӯяд, муомилаи норӯшане, ки бо он оташи бӯҳрони фавриро хомӯш карданд ва Пригожинро ба Белорус фиристоданд, дар намоишномае, ки ҳанӯз идома дорад, танҳо ҳукми саҳнаи авҷгирии достон "қабл аз танаффус" ва оғози саҳнаи баъдиро дорад.

Таҳлилгарон бар ин боваранд, ки Пригожин агар интизори ҳимояти фаъол аз сӯи мақомҳои аслии низомӣ ва истихборотиро надошт, даст ба чунин ошӯбе намезад. Ҳамон мақомҳое, ки бинобар гузоришҳо, бисёриашон дили хуше аз Сергей Шойгу, вазири дифоъ ва Валерий Герасимов, раиси Ситоди кулли артиши Русия надоранд.

Дар ҳаракати нерӯҳои ошӯбгари "Вагнер" ба тарафи Маскав низ нишонаҳое аз чунин ҳимояти эҳтимолӣ дида мешуд. Нерӯҳои "Вагнер" тавонистанд ба осонӣ шаҳри Ростов дар наздикии марзи Украинаро, ки қароргоҳи фармондеҳии низомии ҷануби Русия дар он қарор дорад, тасарруф кунад ва бе ҳеҷ монеа, роҳи худро ба тарафи шимол, яъне самти Маскав, пеш бигиранд.

Михаил Комин, таҳлилгари сиёсии рус дар таҳлиле барои Бунёди сулҳи байналмилалии "Карнеги" менависад, "раиси гурӯҳи зархаридони "Вагнер" рӯи ҳамбастагии афсарони баландпояи артиш бо ошӯби худ ҳисоб мекард ва аз онҷое, ки наздик буд бе рӯёрӯӣ бо муқовимати хосе ба Маскав бирасад, эҳтимолан чандон ҳам иштибоҳе накарда буд".

Комин меафзояд, ки Пригожин дар гузашта хостори ҷойгузинии Шойгу, вафодори қадимии Путин бо генерал Михаил Мизинтсев шуда буд. Мизинтсев ҳамон фармондеҳи сарсахте аст, ки ба хотири муҳосираи вайронгар, аммо дар ниҳоят муваффақиятомези шаҳри соҳилии Мариупол дар аввалҳои соли 2022, ба ӯ лақаби "қассоби Мариупол" доданд.

"Озмуни фишурдаи вафодорӣ"

Илова бар ин, Пригожин пешниҳод кардааст, ки генерал Сергей Суровикин, ки то моҳи январ фармондеҳи кулли амалиёти низомии Русия дар Украина буд, ҷойгузини Герасимов шавад. Генерал Сергей Суровикин ҳамон касе аст, ки ду рӯз пас аз гумошта шудан ба мансаби фармондеҳии ҷанги Русия алайҳи Русия, ҳамлаҳои ҳавоиро барои "муҷозот"-и украиниҳо ба роҳ андохт.

Суровикин дар ҷараёни мудохилаи Русия дар ҷанги дохилии Сурия низ иқдомоти худро аз наздик бо Пригожин ҳамоҳанг мекард.

Рӯзномаи "Ню Йорк Таймз" рӯзи 28-уми июн ба нақл аз мақомоти амрикоӣ, ки номашон фош нашуд, навишт, Суровикин, ки пеш аз ин фармондеҳи нерӯҳои фазоии Русияро ҳам ба ӯҳда дошт, эҳтимолан қабл аз ошӯби гурӯҳи "Вагнер" аз барномаи Евгений Пригожин барои шӯриш хабар дошт.

Дар соатҳои оғози ин ошӯб, навори видеоие аз Суровикин дар "Телеграм" нашр шуд, ки аз нерӯҳои "Вагнер" дар Украина мехост, ба ошӯб напайванданд ва шӯришро идома надиҳанд.

Гузориши рӯзномаи "Ню Йорк Таймз" ҳамчунин хотирнишон мекард, ки "мақомҳои амрикоӣ" алоқаманд ба нашри маълумоте ҳастанд, ки ҷойгоҳи Суровикинро заъиф мекунад, зеро генерал Суровикинро коротар ва бераҳмтар аз дигар фармондеҳони рус медонанд".

Дмитрий Песков, сухангӯи раёсати ҷумҳури Русия ин гузоришро намунае аз "овозаҳо ва тахминзаниҳо" дар бораи ошӯб хонд ва онро рад кард.

Дар ҳамин асно, "The Wall Street Journal" ба нақл аз манбаъҳои истихборотии ғарбӣ ки номашон зикр нашудааст, гузориш дод, ки Пригожин дар асл қасди рабудани Шойгу ва Герасимовро "дар ҷараёни боздид аз як минтақаи ҷанубии ҳаммарз бо Украина" дошт.

Ин рӯзнома гуфт, ки ин боздид пас аз инки Хадамоти амнияти федерол аз тавтеа хабар ёфт, бекор шуд.

Канали телеграмии Rybar, ки дар бораи мавзуъҳои ҷанг менависад, рӯзи 28-уми июн навишт, ки ошӯб як "озмуни фишурда барои муайян кардани мизони вафодорӣ" дар Вазорати дифоъ буд ва табдил ба "баҳонае барои поксозиҳои густурда дар нерӯҳои мусаллаҳ шудааст".

Ин канали телеграмӣ, ки ба яке аз мақомҳои пешини Вазорати дифои Русия тааллуқ дорад ва гузоришҳои муфассале аз дохили артиши Русия ба ҳамроҳи нақшаҳои дақиқе аз ҳамла ба Украина нашр кардааст, таъкид кард, ки раванди ҳазфи афсарони русӣ оғоз шудааст.

Ба навиштаи ин канал, иттиҳоми ворида ба ин афсарон, сари вақт омодагӣ надидан, кӯтоҳӣ кардан дар басиҷи нерӯҳо ва "баҳонаи расмӣ барои ихроҷи онҳо, ҳимояташон аз гурӯҳи "Вагнер" аст".

Rybar ҳамчунин иддао кардааст, ки агарчи Герасимов ба таври расмӣ ӯҳдадори фармондеҳии амалиёт дар Украина аст, аммо амалан генерал Михаил Теплинский, як фармондеҳи нерӯҳои ҳавоии артиш, ин вазифаро ба даст гирифтааст.

Таҷрибаи наздик ба марг

Дар рӯзҳои пас аз ошӯби нофарҷом, Путин ва ҳукуматаш талош карданд то ҳиссе аз иттиҳод, боварӣ ва суботро нишон диҳанд. Путин дар рӯзи 27-уми июн бо мақомҳои амниятӣ ва бо нерӯҳое, ки зоҳиран ба саркӯби ошӯб кӯмак карданд, мулоқот намуд.

Андрей Колесников, рӯзноманигори пешини рус, ки акнун таҳлилгари муассисаи "Карнеги" аст, гуфт, ин намоиш, ки барои дилгарм кардан баргузор шуд, натиҷаи баръакс дошт. Колесников ба Радиои Аврупои Озод/Радиои Озодӣ гуфт, "ин иштибоҳ буд, ки Путин чунин намоише барпо кард, зеро бо ин кор заъф ва тарси худро нишон дод ва нишон медиҳад, ки Пригожин воқеан ӯро тарсонидааст".

Ба гуфтаи бархе таҳлилгарон, дар чунин шароите масъалаи вафодории қадимӣ ва шахсии Шойгу, Герасимов ва дигарон ба Путин мумкин аст омили таъйинкунанда бошад.

Михаил Кофман, огоҳи масоили артиши Русия дар "Твиттер" навишт, "ман фикр мекунам Пригожин дар воқеъ интизор дошт, ки Путин тарафи ӯро бигирад ва Шойгу ва Герасимовро канор бизанад. Аммо дар иваз, ошӯби ӯ эҳтимолан идомаи кори он дуро дарозтар кард, бо вуҷуди ин, ки ин ду дар умум ба унвони афроди бекифоят шинохта мешаванд ва дар байни бештари нерӯҳои мусаллаҳи Русия чеҳраҳои манфур ҳастанд".

Роб Лее, таҳлилгари низомӣ ва узви баландпояи муассисаи таҳқиқоти сиёсати хориҷӣ, бо ин гузориш мувофиқ аст. Ӯ дар "Твиттер" навишт, ки дар ҳукумати Русия "вафодории сиёсӣ бар шоистагӣ ғалаба дорад, ҳатто дар ҳолати ҷанг, ки барои бақои сиёсии Путин ҳаётӣ аст".

Ин таҳлил бо изҳороти 27-уми июни Виктор Золотов, муҳофизи пешини Путин, ки ҳоло фармондеҳи Горди миллии 300-ҳазорнафариро бар ӯҳда дорад, тақвият шуд. Ӯ пас аз дидор бо Путин гуфт, ки ба зудӣ ба нерӯҳояш аслиҳаи вазнин, аз ҷумла тонкҳо дода хоҳад шуд, то амнияти давлатро беҳтар таъмин кунанд.

Саймон Шустер, хабарнигори маҷаллаи "Times" низ дар таҳлиле навишт, ки "дар таҷрибаи наздик ба марги режим, Золотов аз камшумор барандагони саҳнаи таҳаввулот буд".

Рузҳои сахт дар пеш аст

Коршиносон мегӯянд, дар чунин вазъияте, нерӯҳои рус, ки дар Украина меҷанганд, мумкин аст эҳсос кунанд, ки ҷузъи бозандагон ҳастанд.

Артиши Русия бо як ҳамлаи мутақобили Украина рӯбарӯ аст ва агар шаку гумонҳо дар мавриди вафодории фармондеҳони артиш афзояд, рӯҳияи заифи ин нерӯҳо мумкин аст заъифтар ҳам шавад.

Михайло Самус, коршиноси низомии укринӣ ба "Current Time" гуфт, "бовар дорам руҳия ва ангезаи нерӯҳои русӣ ларзон шудааст. Ва ин раванд бо идомаи ҷанг суръат меёбад. Ман фикр мекунам, ки изҳороти Путин танҳо бар шаку гумонҳо дар бораи ончи дар Русия ҷараён дорад, афзудааст. Фикр мекунам рӯзҳои сахт барои афсарон ва сарбозони Русия нав шурӯъ шудааст".