Бонки Осиёии Рушд гуфт, гузориши Бонки Ҷаҳонӣ дар мавриди гӯё даст кашиданаш аз ироаи маблағ ба буҷети Тоҷикистон саҳеҳ нест. Намояндагии Бонки Осиёии Рушд дар Душанбе эълон кард, ки моҳи феврали имсол дар доираи даври дувуми Барномаи ислоҳоти фазои сармоягузорӣ ба ҷониби Тоҷикистон 50 миллион доллар додааст.
То ҷое медонам, ҳеҷ созмони байналмилалии молӣ, аз ҷумла Бонки Осиёи Рушд бидуни шарт ва талаби ислоҳот ба Тоҷикистон қарз намедиҳад. Формулаи кумаки онҳо асосан “аввал ислоҳот, баъд маблағ аст.Баҳриддин Каримов, коршинос
Татяна Евстифеева, сухангӯи Бонки Осиёии Рушд, рӯзи 12-уми август дар сӯҳбат бо Радиои Озодӣ гуфт, “шояд дар Бонки Ҷаҳонӣ намедонистанд, аммо мо ҳеҷ гуна барномаамонро нисбат ба Тоҷикистон қатъ накардаем”.
Қабл аз ин изҳорот, Бонки Ҷаҳонӣ дар як гузоришаш гуфта буд, ки “сатҳи поёни риояи талабот дастрасии буҷетро (манзур Тоҷикистон) ба кумакҳои созмонҳои байналмилалии молӣ маҳдуд кард”. Дар шарҳи ин тасмим Бонки Ҷаҳонӣ ба шакли хеле нарму дипломатӣ навишт, “фурсати андешидани чораҳои сиёсӣ” аз даст рафт ва масъалаҳои бахши молия “ҳалли муносибе пайдо накарданд”.
Аз ин рӯ, Бонки Ҷаҳонӣ дар гузоришаш гуфта буд, Тоҷикистон ба ҷуз аз 20 миллион доллари Бонки Авроосиёии Рушд аз ягон созмони байналмилалӣ кумаки молӣ дарёфт накард. Як ҳамсӯҳбати огоҳи Радиои Озодӣ гуфта буд, Тоҷикистон ба хотири риоя накардани шарти созмонҳои байналмилалии молиявӣ аз 200 миллион доллар қарзу гранти созмонҳои байналмилалӣ маҳрум монд.
Баҳриддин Каримов, иқтисоддони тоҷик, дар сӯҳбат бо Радиои Озодӣ гуфт, инки Бонки Осиёии Рушд барномаи кумак ба Тоҷикистонро қатъ накардааст, ба маъное нест, ки ин бонк бидуни кадом шарте пул медиҳад. Ӯ гуфт, “то ҷое медонам, ҳеҷ созмони байналмилалии молӣ, аз ҷумла Бонки Осиёи Рушд бидуни шарт ва талаби ислоҳот ба Тоҷикистон қарз намедиҳад. Формулаи кумаки онҳо асосан “аввал ислоҳот, баъд маблағ аст”. Онҳо аввал мехоҳанд натиҷаи ислоҳотро бубинанд, баъд пул ҷудо мекунанд”.
Зимнан, дар ҳуҷҷате, ки миёни Си Си Ю, роҳбари собиқи намояндагии БОР дар Душанбе ва Абдусалом Қурбониён, вазири молияи Тоҷикистон рӯзи 24-уми феврали имсол имзо шудааст, дида мешавад, ин бонк бар ивази 50 миллион доллар аз Тоҷикистон иҷрои 13 шартро талаб кардааст.
Кам кардани ниҳодҳои санҷишӣ, поин бурдани сарбории андоз, хотима додан ба таҷрибаи пешакӣ ситонидани андоз ва ба таври электронӣ қабул кардани на кам аз 30 ҳазор андозсупорандагон як бахши аз талабҳои ин бонк аст. Ташкили як сомонаи ройгон ва ба ҳамагон дастрасе, ки дар он ҳамаи қонуну зерқонунҳо ва лоиҳаи тағйиру иловаҳо ба қонунҳо нашр шаванд, яке дигар аз 13 талаби БОР буд.
Дар ниҳояти шартҳояш Бонки Осиёии Рушд аз ҳукумат хостааст, ҳар сол ба на камтар аз 80 зани соҳибкор грант ҷудо кунад. Дар ин санад гуфта мешавад, ҳукумат дар соли гузашта ин шартро иҷро карда, ба соҳибкорзанон 2 миллион сомонӣ грант ихтисос додааст.
Ҳукумати Тоҷикистон ангезаи бисёре аз ислоҳот ва ё реформаҳоеро, ки рӯи даст мегирад, ошкор намекунад. Аммо ин санад нишон медиҳад, ки бисёре аз иқдоми ҳукумат дар як соли охир, аз ҷумла манъи пешакӣ ситонидани андоз, кам кардани шумораи идораҳои санҷишӣ, боло бурдани нархи барқ барои пойгоҳҳои обкашонӣ, ҷудо кардани грант ба соҳибкорзанон аз талабҳои БОР сарчашма мегирифтаанд.
Чаро гурусна чизе бихӯрад, сер мешавад, аммо сер ҳарчӣ бихӯрад сер намешавад? Оё рӯдаҳои сер даридааст? Ё бидуни рӯда таваллӯд шудааст?
Россия бояд 100-соли оянда ба Украина ҷубронпулӣ пардохт намуда, тамоми заминҳои ишғолкардаашро ба Украина баргардонад. Раҷаб Тайиб Эрдоған лӯлаи туркии гази Россияро пурра ба нафъи худ истифода мебарад. Туркия аз соҳилҳои баҳрии худ газ истихроҷ намуда, ба Аврупо мефурӯшад. Таҳримҳо зидди “газпром” ва “роснефт” ба сулолаи Путин нуқта мегузорад. Туркия раиси Қафқоз хоҳад шуд. Навалний аз маҳбас озод шуда, Президенти Россия интихоб мешавад. Тоҷикон аз қаламрави Россия ба Ватани худ “пеш” карда шуда, пойгоҳи низомии 201-уми рус дар Тоҷикистон баста хоҳад шуд. Сафорати Россия аз шаҳри Душанбе ба ноҳияи Лахш интиқол дода мешавад. “Россотрудничество” агенти хориҷӣ эътироф карда мешавад ва фаоълияташ дар Тоҷикистон мамнӯъ эълон карда мешавад. Шаҳрвандони дорои шиносномаи русӣ ба хиёнат ба давлат айбдор карда шуда, ба корҳои ислоҳӣ дар сохтмонҳои иншооти давлатӣ бепардохти музд сафарбар карда шаванд. Корҳои зиёде ҳаст, ки баъди шикасти пурраи Путин бояд анҷом диҳем.
Барои мо хам як Жапаров ва Ташиеви точик даркор то амалиёти мисли кони Кумтор гузаронанд.
Мешудаст, ку. Фақат завқ доштан лозим, Завқ. Бояд дигар корхонаҳои дигар низ аз Васт Ресорсес таҷриба ва ибрат гирифта, дар муддати кӯтоҳ амин ба ин гуна дастовардҳо ноил шаванд.
Ки гузорад? Хукумати оилави е давлатхои хоричи, ки си сол кумак аз онхо мепурсем?