Нурсултон Назарбоев-раиси ҷумҳури Қазоқистон бори дигар аз маҳофили байналмилалӣ хост, ки намунаи пули нави ҷаҳониро ба нақша гиранд. Вай имрӯз дар Остона ҳангоми ифтитоҳи Маҷмаи Ҷаҳонии Иқтисодӣ гуфт, ки ақидаи пули нави ҷаҳонӣ дар шароити кунунии молӣ дар ҷаҳон масъалаи муҳим аст ва “харитаи роҳ” дар ин замина бояд тарроҳӣ шавад. Вай гуфт, муаррефии пули нави ҷаҳонӣ кори ду-серӯза нест, вале бояд дар маҷмаи Остона ояндаи он таъйин шавад.

Ҳизби коргарони Курдистон (ба англисӣ - PKK), ки давоми чандин даҳсола бо ҳадафи таъсиси давлати мустақил зидди Туркия муборизаи мусаллаҳона бурдааст, рӯзи 12 май дар бораи пош хӯрдани ин созмон ва халъи силоҳ хабар дод. Дар ин бора хабаргузории наздик ба ин гурӯҳ First иттило додааст.

Аз ин пеш Абдулло Оҷалон, раҳбари PKK, ки онро Туркия, ИМА ва Иттиҳоди Аврупо террористӣ меноманд, аз дохили зиндон аз тарафдоронаш даъват намуд, ки пароканда шаванд. Оҷалон баъди ҳабсаш дар соли 1999 дар як зиндони канори Истамбул ҳабси якумриро пуштисар мекунад. PKK дар посух ба даъвати Оҷалон дар шимоли Ироқ анҷумане барпо ва аз ин даъвати пешвояш ҷонибдорӣ намуд. Дар изҳороти созмон гуфта мешавад, ки “PKK рисолати таърихии худро ба анҷом расонид” ва акнун масоили курдҳо аз роҳи демократӣ ҳал шуда метавонад.

Намояндаи ҳизби ҳокими Туркия Умар Челик қарори рӯзи душанберо “иқдоми муҳим барои Туркияи озод аз терроризм” номид. Туркия интизори чунин қарор буд. Хабаргузориҳо менависанд, ки президент Раҷаб Тайиб Эрдуғон ваъда додааст, ки барои рушди минтқаҳои ҷанубу шарқи Туркия маблағҳои иловагӣ мефиристад. Дар ин минтақаҳо асосан курдтаборҳо зиндагӣ мекунанд.

Ҳизби коргарони Курдистон аз соли 1984 зидди ҳукумати Туркия мубориза бурдааст. Туркия, ки дар навбати худ дар мубориза бо ҷудоиталабон дар хоки кишварҳои ҳамсоя ҳам амалиёт барпо мекард, бо ин баҳонаҳо солҳои охир қаламравҳоеро дар шимоли Сурия ишғол намуд.

Дар пойтахти Уммон шаҳри Масқат рӯзи якшанбе даври чоруми музокироти миёни ИМА ва Эрон оид ба барномаи ҳастаии Ҷумҳурии Исломӣ баргузор шуд. Музокираҳо аз моҳи апрел шурӯъ шудаанд ва расман музокираҳои ғайримустақим ном доранд, чун миёни Эрон ва ИМА муносибатҳои дипломатӣ вуҷуд надорад. Уммон ба унвони кишвари миёнҷӣ дар ин музокирот иштирок мекунад. Рӯзи якшанбе, ба гуфтаи як намояндаи ҳайати амрикоӣ, ки номаш нашр нашуд, қисме аз гуфтугӯҳо ба таври мустақим ҷараён гирифт.

Аббос Арақчӣ, вазири корҳои хориҷии Эрон бахши охирини музокираҳоро “ҷиддитар” ва “дорои ҷузъиёти бештар” назар ба гуфтугӯҳои пешин номид. Ӯ гуфт, музокираҳо пешрафт мекунанд ва идома хоҳанд ёфт, ҳарчанд феълан санаи музокираҳои баъдӣ маълум нест. Дар ИМА даври гузаштаи музокираҳоро “умедворкунанда” номиданд.

Бино ба изҳороти ширкатдорони музокираҳо, мавзӯи ураниуми ғанишуда ҳамоно барои дастёбӣ ба созиш як монеае мебошад. Арақчӣ рӯзи якшанбе гуфт, ки Эрон мизони ғанисозии ураниумро метавонад поён бард, вале аз ин кораш пурра даст нахоҳад кашид. Аз ин пеш фиристодаи вижаи ИМА Стивен Уиткофф гуфт, ки барои ИМА дасткашии Эрон аз ғанисозӣ як талаби бисёр муҳим ва калидӣ мебошад.

Вазири корҳои хориҷии Уммон Бадр ал-Бусаъидӣ гуфт, ки ҳарду тарафи гуфтугӯ дар ҷараёни муколамаҳо фикрҳои “муфид ва нобе” ба хотири дастёбӣ ба созиш баён карданд.

Президент Доналд Трамп мегӯяд, мақсади ИМА ин аст, ки Эрон ба силоҳи ҳастаӣ даст наёбад. Вашингтон талаб дорад, ки барномаи ҳастаии Эрон баста шавад. Теҳрон мегӯяд, барномаи ҳастаиаш барои эҷоди силоҳи ҳастаӣ равона нашудааст. Трамп ба раҳбарияти Эрон пешниҳоди созише кардааст, ки ҷузъиёти он фош намешавад, вале дар Теҳрон пайваста такрор мекунанд, ки ҳама гуна созиш бояд аз байн бурдани таҳримҳои Эронро дар назар бигирад. Трамп гуфт, ки дар сурати адами дастаёбӣ ба созиш, ИМА истифодаи тадбирҳои низомӣ алайҳи Эронро истисно намедонад.

Мақомот дар Полша ё Лаҳистон ризоияти худро барои кори консулгарии Русия дар шаҳри Краков бекор мекунанд. Ба қавли вазири корҳои хориҷии Полша Радослав Сикорский, чунин қарор баъди он қабул шуд, ки собит шуд таркишеро дар як маркази тиҷоратии воқеъ дар шаҳри Варшава соли гузашта сохторҳои махсуси Русия ташкил карда буданд. Маълум нест кори консулгарӣ кай ба охир мерасад.

Рӯзи 11 май мақомоти Полша сохторҳои вижаи Русияро дар оташ задани маркази тиҷоратии Marywilska 44 дар шаҳри Варшава дар моҳи маи соли 2024 гунаҳгор карданд. Дар ин бора раҳбарони вазорати корҳои дохилӣ, адлия ва додситони кулли ин кишвар изҳорот дода гуфтанд, ки “сӯхтор дар натиҷаи махсус оташ задани бино бо фармоиши сохторҳои вижаи Русия рух дод”. Чунин хулоса, ба гуфтаи онҳо, дар паи таҳқиқи мӯшикофонае ба даст омадааст, ки дар он инчунин хадамоти вижаи Литва ҳам иштирок карданд.

Нахуствазири Полша Доналд Туск дар Х навишт: “Қисме аз ҷинояткорон дастгир шудаанд, дигарҳо шиносоӣ ва мавриди ҷустуҷӯ қарор доранд. Мо ҳамаи шуморо пайдо мекунем!”.

Сӯхторе, ки шаби 12 май рух дод, якуним ҳазор ғурфаи ҷойгиршуда дар масоҳати 60 ҳазор метри мураббаъро нобуд кард. Мутахассисон аз оғоз гуфтанд, ки эҳтимолан ин ҳодиса сӯхтори махсус ташкилшуда аст, чунки алангаи оташ дар фурсати кӯтоҳ дар тамоми маркази тиҷоратӣ паҳн шуд.

Мақомот дар Русия ҳанӯз хулосаҳои сохторҳои тафтишотии Полша ва ҳам қарори бастани консулгарии Русия дар Краковро шарҳ надодаанд.

Ҳукумати "Толибон" баргузории бозии шатранҷро дар Афғонистон муваққатан манъ кардааст.

Ба гузориши бахши афғонистонии Радиои Озодӣ, сухангӯи идораи варзиши "Толибон" 11-уми май далели ин иқдомро "мушкилот дар сатҳи роҳбарии Федератсияи шатранҷ ва мулоҳизоти шаръӣ" дар бораи ин намуд варзиш унвон кард.

Ин мақомдори "Толибон" гуфт, ки "пас аз баррасиҳои шаръӣ дар хусуси бозии шатранҷ ва ҳалли нофаҳмиҳо дар сатҳи роҳбарии Федератсияи шатранҷ", дар бораи иҷозат додан ё надодан ба ин намуд бозӣ тасмим гирифта мешавад.

Гуруҳи “Толибон” аз замони бозгашт ба қудрат дар Афғонистон дар соли 2021, маҳдудиятҳои зиёде дар варзиш ҷорӣ кардаанд. Азҷумла ширкати занон ва духтарон дар мусобиқаҳои варзишӣ манъ шуд.

“Толибон” ҳамчунин муҳорибаҳои омехта ва бадансозӣ (бодибилдинг)-ро ҳам мамнуъ карданд.

Неруҳои интизомии шаҳри Челябински Русия барои санҷиши будубоши қонунии муҳоҷирон рейд гузарондаанд. Мақомот мегӯянд, ба ин рейд маъмурони пулис, кормандони Хадамоти федероли амнияти Русия (ФСБ) ва ҳам Горди миллии Русия ҷалб шудаанд.

Дафтари матбуоти Вазорати корҳои дохилии Русия дар ин вилоят хабар додааст, ки 8-уми май хобгоҳ ва меҳмонхонаҳои хурд (ҳостел), масҷидҳо ва ҷойи кори хориҷиён дар бозору анборҳои сабзавот дар Челябинскро тафтиш карданд.

Ба иттилои манбаъ, муҳоҷироне, ки қоидаҳои будубош дар кишварро риоя намекунанд, ошкор ва ба ватан ихроҷ мешаванд. Аммо мақомот нагуфтанд, ки чанд ҳолати қонуншиканӣ дар миёни муҳоҷиронро ошкор кардаанд.

Тибқи иттилои расмӣ, дар чор моҳи аввали имсол 530 парвандаи ҷиноии марбут ба муҳоҷирати ғайриқонунӣ баррасӣ шудааст.

Ҳомиёни ҳуқуқ мақомоти Русияро барои поймоли ҳуқуқи муҳоҷирон, фароҳам накардани шароити дурусти кору зиндагӣ ва фишору азият танқид мекунанд.

Бо поёни оташбаси серӯза, артиши Русия ба чанд минтақаи Украина ҳамла кардааст.

Неруҳои ҳавоии Украина субҳи 11-уми май эълон кард, ки неруҳои русӣ шаби гузашта ба сӯи шаҳр ва вилояти Киев 108 бесарнишин партоб карданд. Мақомоти украинӣ гуфтанд, 60 паҳпод дар ҳаво нобуд шуда, боқимондаҳо низ хисороти ҷиддие дар пай надоштанд.

Фармондеҳии неруҳои ҳавоии Украина танҳо аз захмӣ шудани ду нафар дар вилоятҳои Киев ва Суми хабар додааст.

Дар ҳамин ҳол волии вилояти Белгороди Русия ҳам аз ҳамлаи паҳподҳои украинӣ хабар додааст. Вячеслав Гладков гуфтааст, дар ин ҳамлаҳо як нафар маҷруҳ шудааст ва ӯро бистарӣ карданд.

Владимир Путин, президенти Русия, дар пайванд ба иди ғалаба дар Ҷанги Дуюми Ҷаҳон оташбаси серӯза эълон карда буд. Ин оташбас аз соати 12-и шаби 8-уми май то 11-уми май таъин шуда буд. Украина гуфт, ин оташбас риоя нашудааст.

Кишварҳои ғарбӣ ва Киев хостори оташбаси 30-рӯза ҳастанд.

Доналд Трамп, раиси ҷумҳури Амрико гуфтугӯҳои тиҷориро бо Чин "бисёр хуб" ва "созандаву дӯстона" тавсиф кард. Музокироти мақомоти баландпояи Амрико ва Чин бо ҳадафи коҳиши танишҳои тиҷоратӣ рӯзи 10-уми май дар шаҳри Женева, пойтахти Швейтсария оғоз шуд.

Дар ин мулоқот Скотт Бессент, вазири молияи Амрико ва Хэ Лифэн, муовини нахуствазири Чин ҳузур доранд.

Аз замони ҷорӣ шудани таърифаҳои ИМА бар молҳои Чин ин аввалин дидори мақомоти баландпояи ду кишвар мебошад.

Доналд Трамп моҳи апрел барои молҳои Чин 145 дарсад таърифа ё боҷи гумрукӣ ҷорӣ кард. Вай сабаби тасмимро ба “беэҳтиромии Чин нисбат ба бозорҳои ҷаҳонӣ” пайванд дод.

Чин дар посух ба тасмими Амрико таърифа ё боҷи гумрукиро барои молу колои воридотӣ аз Иёлоти Муттаҳида ба 125 дарсад расонд. Пештар он 84 дарсадро ташкил медод.

Пулиси Душанбе мегӯяд, аз худкушии як зан бо ду фарзанди хурдсолаш пешгирӣ кардаанд.

Ба иттилои расмӣ, ин зани 38-сола мехост худ ва ду фарзандашро ба дарёи Душанбе партояд. Ҳодиса шомгоҳи 10-уми май рух додааст.

Мақомот бидуни шарҳи зиёд навиштаанд, як корманди пулис ва ду сокин, ки дар наздикии ҷойи ҳодиса буданд, зан ва фарзандонашро аз ҳалокат раҳонданд.

Ҳанӯз маълум нест, ки ин зан бо чӣ далел хостааст, худ ва фарзандонашро нобуд кунад. Мақомот мегӯянд, зан зери назорати пизишкон буда, “сабаби ҳодиса ва ҳолати рӯҳиву равонии номбурда муайян карда хоҳад шуд.”

Ин бори аввал нест, ки занон дар Тоҷикистон худ ва фарзандонашро ба дарё мепартоянд. Айни ин ҳодиса қаблан дар чандин минтақаҳои Тоҷикистон саб шудааст.

Равоншиносон хушунати хонаводагиро як сабаби даст ба худкушӣ задани занон медонанд.

Намояндагии Ҷумҳурии Исломии Эрон дар Созмони милал ирсоли дастгоҳи мушакии “Фатҳ 320”-ро ба Русия рад кардааст. Хабаргузории "Ройтерс" рӯзи 9-уми май бо такя ба се манбаъ хабар дод, ки Эрон дар тадорукот барои ирсоли дастгоҳи мушакии “Фатҳ 320” ба Русия аст.

Хабаргузории “Ройтерс” ба нақл аз ду мақоми амниятии ғарбӣ ва як мақоми минтақавӣ гузориш додааст, ирсоли ин силоҳҳо кумаки Теҳрон барои таҷовузи Русия ба Украина аст.

Аммо намояндагии Эрон дар СММ 10-уми май гузоришро “иддаои масхараомез” хонд ва афзуд "хабаргузории Ройтерс ҳамчунон ба нашри иттиҳомҳои беасос алайҳи Ҷумҳурии исломии Эрон давом медиҳад."

"То замоне, ки муноқиша миёни тарафайн идома дошта бошад, Эрон аз ирсоли ҳаргуна кумаки низомӣ ба ҳар яке аз тарафайн худдорӣ мекунад,"-навиштааст хабаргузории давлатии Эрон аз қавли намояндагии ин кишвар дар СММ.

Мушакии баллистикии “Фатҳ 320” бо бурди 120 километр аз навтарин силоҳҳои Эрон аст. Таҳлилгарон мегӯянд, Русия метавонад аз ин силоҳ барои ҳамла ба неруҳои Украина дар хатти аввали ҷанг истифода кунад.

Расонаҳои Афғонистон бо такя ба мақомоти ҳукумати Толибон дар он кишвар хабар доданд, ки ҳашт коргари афғонистонӣ бар асари оташсӯзӣ (таркиш) дар яке аз конҳои ангишт дар шимоли Тоҷикистон, ҷон бохтаанд. Мақомоти Тоҷикистон аз чунин ҳодиса изҳори бехабарӣ мекунанд.

Телевизиони миллии Афғонистон, ки зери назорати Толибон аст, рӯзи 10-уми май бо такя ба Раёсати омодагии мубориза бо ҳодисаҳои табииӣ Толибон дар вилояти Дойкундӣ хабар додааст, ки ҳамаи қурбониён сокинони ҳамин вилоят ҳастанд.

Бар пояи ин хабар, панҷ нафар аз ин қурбониён аз ноҳияи Шаҳристон, ду нафар аз ноҳияи Мир Омур ва як нафар аз ноҳияи Уштурлии вилояти Дойкундӣ буданд.

Вебсайти ҳафтаномаи "8 субҳ" бо нашри аксҳои ин ҳашт нафар навишт, ки ҳодиса дар яке аз конҳои ангишти вилояти Суғд рух додааст.

Сафҳаи рӯзноми "Иттилои рӯз" бо нашри аксҳои қурбониён аз онҳо Козим Бейгӣ, Абдуллоҳ Аҳмадӣ, Ҳасан Ализода, Ҳусейн Бахш, Муҳаммад Амир, Алиҷон, Қурбон ва Исмоил Раҳимӣ, ном бурд.

Як манбаъ ба рӯзномаи "Иттилои руз" гуфтааст, ки ҳодиса нимарӯзи ҷумъа, 9-уми май рух додааст. Ба навиштаи ин рӯзнома, ҳодиса дар як кони ангишсанг дар ноҳияи Айнӣ рух додааст. Манбаъ сабаби таркишро гази даруни кон хондааст.

"Иттилои рӯз" менависад, ки ҷасадҳои ин афрод субҳи шанбеи 10-уми май ба Афғонистон мунтақил шуд ва нимарӯзӣ ба вилояти Кундуз расидааст. Ин манбаъ афзуд, ки коргарони аҳли Афғонистон барои як ширкати паймонкори афғонистонӣ кор мекарданд.

Манбаи "Иттилои рӯз" аз масъулини ин ширкат "Раис Руҳуллоҳ" ва "Тақӣ Дилсӯз" ном бурда ва гуфтааст, ки онҳо бо як зерширкати "Фароз" ҳамкорӣ доранд. На масъулини ширкати паймонкори афғонистонӣ ва на ҳамкорони тоҷикистониашон то лаҳзаи нашри ин хабар, дар ин робита ибрози назар накардаанд. “Фароз” ба наздикони раиси ҷумҳури Тоҷикистон марбут аст, ки соли 2020 эълон кард, ки фаъолияти худро қатъ мекунад. Ҳарчанд таҳқиқоти журналистӣ нишон додаанд, ки ширкатҳои зертобеи "Фароз" ҳамоно ба фаъолияти худ идома медиҳанд.

Намояндагони идораи ҳолатҳои фавқулода дар ноҳияи Айнӣ рух додани чунин ҳодисаро тасдиқ накарданд. Як масъули ин идора 11-уми май ба Радиои Озодӣ гуфт, дар ҳолати рух додани чунин ҳодисаҳо наҷотдиҳандагонро даъват мекунанд. "Ба мо ҳеч кас хабар надодааст,"-гуфт ин манбаъ.

Ҳанӯз маълум нест, ки ин шаҳрвандони Афғонистон чӣ гуна ба Тоҷикистон омада ва ба кор истихдом шудаанд.

Президенти Русия Владимир Путин ба Украина пешниҳод кард, ки музокироти мустақим миёни ду кишвар азсар гирифта шавад. Ба гуфтаи Путин, музокирот метавонад аз 15-уми май дар шаҳри Истанбули Туркия оғоз шавад. Вале раиси ҷумҳури Русия дар бораи пешниҳоди оташбаси 30-рӯза чизе нагуфт. Кишварҳои ғарбӣ ва Киев хостори оташбаси якмоҳа ҳастанд.

Владимир Путин нимашаби 11-уми май дар ҳузури хабарнигорон гуфт, дар ҷараёни сафари роҳбарони чанд кишвар ба Маскав "ҳалли низоъ дар Украина"-ро баррасӣ кардаанд.

Президенти Русия Киевро ба риоя накардани созиш дар бораи ҳамла накардан ба иншоотҳои энергетикӣ ва оташбаси серӯза муттаҳам кард. Украина баръакс Русияро ба он муттаҳам мекунад, ки бо вуҷуди созиш ба зерсохтҳои энергетикӣ ҳамла кардааст.

Дар ҳоле, ки назари мақомдорони украинӣ ба ин даъво маълум нест, Владимир Путин Украинаро ба тарсондани роҳбарони хориҷие муттаҳам кард, ки барои таҷлил аз Рӯзи Ғалаба ба Маскав омада буданд.

Раиси ҷумҳури Русия гуфт, баррасии масъалаи оташбас дар Истанбул мантиқӣ аст. Охирон гуфтугӯҳои Маскав ва Киев соли 2022 маҳз дар Истанбул баргузор шуда, бидуни натиҷа ба анҷом расида буд.

Вазири корҳои хориҷии Амрико Марко Рубио бо фармондеҳи артиши Покистон Осим Мунир ва вазири корҳои хориҷии он кишвар Исҳоқ Дор, суҳбатҳои ҷудогонаи телефонӣ доштааст. Ин тамосҳои телефонӣ дар ҳоле анҷом шуд, ки бомдоди 10 май артиши Покистон ба ҳамлаҳои Ҳинд, посух дод.

Вазорати корҳои хориҷии Амрико бо нашри эъломияе гуфт, ки дар ин гуфтугӯ Вазири корҳои хориҷии ИМА аз тарафҳои даргир хост, то роҳҳоеро барои коҳиши таниш пайдо кунанд.

Ӯ пешниҳод кардааст, ки Амрико барои оғози музокироти созанда барои пешгирӣ аз даргириҳои оянда, метавонад кӯмак кунад.

Дар ҳамин ҳол, вазири корҳои хориҷии Покистон Исҳоқ Дор дар гуфтугӯ бо телевизиони покистонии GEO гуфтааст, "тӯб дар майдони Ҳинд аст" ва агар Деҳлӣ ба иқдомҳои низомӣ поён диҳад, Покистон дар бораи сулҳ фикр хоҳад кард.

Исҳоқ Дор ба ҳамтои амрикоии худ гуфтааст, "ҷанг авлавияти мо нест ва мо воқеан хоҳони сулҳ ҳастем, аммо бе бартариталабии ҳеч кишваре".

Вазири корҳои хориҷии Покистон дар идома гуфтааст, ки гуфтугӯҳояш бо раҳбарони ҷаҳон, аз ҷумла, Марко Рубио ва дипломати баландпояи арабистонӣ Одил Ал-Ҷубайр, "мусбат" буд ва умедвор аст музокирот бо Ҳинд оғоз шавад.

Пас аз ҳамлаи рӯзи 22 апрел дар Кашмири зери назорати Ҳинд, ки боиси кушта шудани 26 сайёҳи ҳиндӣ шуд, Деҳлӣ рӯзи 7 май эълон кард, ки "ҳамлаҳои дақиқ"-ро алайҳи "террористҳо" анҷом додааст.

Ҳинд пештар гуфта буд, ки ду нафар аз гумонзадҳои ин ҳамла, шаҳрвандони Покистон ҳастанд, аммо ҳеҷ далел ва санади дақиқе пешниҳод накардааст. Покистон ҳар гуна иртибот бо ин ҳодисаро рад кард.

Аббос Ароқчӣ, вазири корҳои хориҷии Эрон хабар дод, ки даври чоруми музокироти ҳастаии Теҳрон ва Вашингтон қарор аст рӯзи 11 май дар Умон баргузор шавад.

Хабаргузории "Рейтерз" низ ба нақл аз манбаъҳои худ гузориш дод, ки Стив Виткофф, намояндаи вижаи раисҷумҳури Амрико дар умури Ховари Миёна, қарор аст дар ин рӯз ба Умон сафар кунад, то дар музокирот бо Эрон иштирок кунад.

Ин давр аз музокирот қарор буд, 3 май дар Рим, пойтахти Италия баргузор шавад, вале мақомҳои эронӣ ва умонӣ аз таъхир дар он ба сабабҳои "фаннӣ ва логистикӣ" хабар дода буданд.

Эрон ва шаш қудрати ҷаҳонӣ дар соли 2015 ба созиши ҳастаӣ бо номи Барномаи Ҷомеи Иқдоми Муштарак ё БАРҶОМ, даст ёфтанд ва Трамп, ки аз мухолифони ин созишнома буд, дар соли 2018 хуруҷи Амрико аз ин созишномаро эълом кард.

Эрон талош барои даст ёфтан ба силоҳи ҳастаиро рад мекунад, аммо пас аз хуруҷи Амрико аз БАРҶОМ, аз ӯҳдадориҳои худ дар чорчӯби ин созиш канор рафт ва мизони ғанисозии уранюмро ба вижа дар як соли гузашта, ба шиддат афзоиш додааст.

Даҳҳо донишомӯзи духтари як мактаби ибтидоӣ дар ноҳияи Кайти вилояти Дойкундии Афғонистон бар асари заҳролудшавии машкук, бистарӣ шудаанд. Бисёре аз хонаводаҳо аз вазъи бади фарзандонашон, нигарон ҳастанд.

Дар наворҳои видеоие, ки аз сӯи кормандони бахши тандурустӣ ва табибони ин ноҳия ба Радиои Озодӣ фиристода шуд, дида мешавад, ки даҳҳо духтари мактабхон рӯи замин дароз кашидаанд ва талош мешавад, ки ба онҳо кӯмаки тиббӣ расонида шавад

Як табиб ва раиси як бунгоҳи тиббӣ дар ин ноҳия, ки бинобар ҳассосияи мавзуъ нахост номаш дар гузориш зикр шавад, ба Радиои Аврупои Озод/Радиои Озодӣ гуфт, "ба хотири онки ҳама нафастангӣ ва дилбеҳузурӣ доштанд, мо бештари онҳоро ба бунгоҳҳои тиббӣ интиқол додем".

Ҳанӯзи сабаби аслии ин ҳодиса маълум нест.

Як табиб мегӯяд, ки ҳанӯз 10-12 донишомӯз, ки вазъияти хубе надоранд, дар бунгоҳи тиббии онҳо бистарӣ ҳастанд ва як донишомӯз ба бемористони марказии ин вилоят интиқол дода шудааст.

Дастикам ҳашт тан аз сокинон ва фаъолони ноҳияи Кайти низ ин ҳодисаро тасдиқ карда, бо ибрози нигаронӣ мегӯянд, ки ин дувумин бор аст, ки чунин ҳодиса рух медиҳад.

Ба гуфтаи сокинон, соли гузашта низ дар ҳамин вақт дар яке аз мактабҳои ҳамин ноҳия чунин ҳодиса рух дод ва донишомӯзон, ки дар он рӯйдод заҳролуд шуда буданд, ҳанӯз мушкилоти нафаскашӣ доранд.

Масъулини раёсати тандурустӣ ва маорифи ҳукумати Толибон дар вилояти Дойкундӣ, ҳамчунин сухангӯёни вазоратҳои дохилӣ ва маорифи он кишвар ба пурсишҳои Радиои Озодӣ посух надоданд ва дигар мақомоти Толибон низ то кунун дар ин маврид ибрози назар кардаанд.

Ин нахустин ҳодисаи заҳролудшавии мактабхонҳо дар ин вилоят нест. Соли гузашта ҳам ба гуфтаи масъулин, ҳудуди 80 мактабхон ва муаллими зан дар яке аз мактабҳо заҳролуд шуда буданд. Дар замони ҳукумати пешин ҳам чанд бор дар минтақаҳои гуногуни Афғонистон, чунин ҳодисаҳо рух дода буд.

Хадамоти амнияти Украина гуфт, як шабакаи ҷосусии маҷорӣ ё венгериро кашф намуд, ки дар минтақаи Закарпатйеи ҳаммарз бо Маҷористон (Венгрия) бо ҷамъоварии маълумоти ҳассоси ҳарбӣ ва ҳам омӯзиши афкори умум машғул шудааст. Дар Закарпатйеи Украина мардуми маҷоритабори зиёде ба сар мебаранд. СБУ ё Хадамоти амняти Украина рӯзи 9 май гуфт, ки ду ҷосуси маҷориро, ки барои Хадамоти ҷосусии Венгрия кор мекардаанд, боздошт намуданд. СБУ гуфт, ин бори аввал аст, ки як чунин шабакаи ҷосусии венгериро кашфу ошкор мекунанд.

Чанд соат баъди нашри ин хабар вазорати корҳои хориҷии Венгрия гуфт, ду дипломати украиниро аз Будапешт меронад, чун онҳоро ҷосуси пинҳонӣ арзёбӣ мекунад. Бо нашри як навори видеоӣ дар Фейсбук Петер Сийярто, вазири корҳои хориҷии Венгрия гуфт, санади ихроҷи дипломатҳоро ба дасти сафири Украина супурдааст.

Ин хабар дар пасманзари пуртаниш будани робитаҳои миёни Украина ва Венгрия нашр мешавад, чун нахуствазири Маҷористон Виктор Орбан бо президенти Русия Владимир Путин муносибатҳои хуб барпо карда бо ҷорӣ кардани таҳримҳо алайҳи Русия дар робита бо ҷангаш дар Украина мухолифат кардааст. Назар ба кишварҳои дигари узви Иттиҳоди Аврупо ва НАТО, Маҷористон ба барномаҳои дифоии Киев пуштибонии камтаре нишон додааст.

Таҳаввулоти ахир инчунин вазъи Закарпатйеро боз ҳам мураккабтар мекунад, чунки ба бовари мунаққидони Кремлин, Русия дар талоши эҷоди ихтилоф миёни маҷоритаборҳои украина ва мақомоти Киев мебошад.

Дар изҳороти мақомоти амниятии Украина омадааст, ки шабакаи ҷосусии эҳтимолӣ “бо ҷамъоварии маълумот дар бораи соҳаи дифои низомии вилояти Закарпатйе, ҷустуҷӯи маконҳои заъфпазир дар он макон ва ҳам дар соҳаи дифои ҳавоии вилоят ва ҳам омӯзиши мавқеи иҷтимоию сиёсии сокинони маҳаллӣ машғул будааст”. Яке аз масоили мавриди таваҷҷӯҳи ин шабака ба вокуниши эҳтимолии сокинони маҳаллӣ ба эҳтимоли вориди минтақа шудани нирӯҳо аз Венгрия будааст, мегӯяд СБУ.

Дафтари нахуствазири Венгрия ва Вазорати дифои ин кишвар ҳанӯз ба муроҷиати Радиои Озодӣ барои шарҳи ин хабар посухе надоданд. Вазири корҳои хориҷии Венгрия Петер Сийярто дар сӯҳбат бо ATV гуфт, ҳанӯз мақомоти ин кишвар ҳеҷ иттилои расмие аз Украина дарёфт накардаанд. “Ин чиз бояд чун як таблиғот қабул ва боэҳтиёт таҳқиқ шавад”, гуфт Сийярто.

Минтақаи Закарпатйе баъди асрҳо таҳти назорати Венгрия ва Императории Австрияву Венгрия буданаш, дар паи Ҷанги Якуми Ҷаҳон ба қаламрави Чехословакия дохил карда шуд. Венгрия, ки муттафиқи Олмони нозӣ буд, соли 1939 талош кард дубора ин қаламравро азхуд кунад. Баъди мағлубияти Олмон дар Ҷанги Дуюми Ҷаҳон, Закарпатйе ба ихтиёри Иттиҳоди Шӯравӣ гузашт ва онро бахше аз Ҷумҳурии Шӯравии сотсиалистии Украина карданд.

Як таҳқиқи журналистии тарҳи “Схеми” (марбут ба бахши украинии Радиои Озодӣ) ва гурӯҳи журналистони Аврупои Марказӣ маълум кард, ки солҳои 2011 то 2020 ҳукумати Венгрия ба минтақаи Закарпатйе дастикам 115 миллион евро маблағ додааст. Ин маблағ тахминан якуним баробар аз будҷаи минтақаи Закарпатйе бештар мебошад.