Аввалин тазод ин аст, ки бархилофи Тоҷикистон, дар Туркия, мушкили ҳиҷобро як масъалаи сиёсӣ мешуморанд. Тавре медонем, мақомоти Тоҷикистон ҳатто иттиҳомеро ба миён мегузоранд, ки гӯё касе ё гурӯҳе мехоҳад, ин масъалаи, ба гуфтаи онҳо сода ва ночизро ба як масъалаи сиёсӣ табдил диҳанд. Эрдуғон ошкоро мегӯяд, ин як масъалаи амиқан сиёсист, ки бо вуҷуди духӯрагияш дар робита ба низоми кишвар, наметавон аз он фирор кард. Дар сӯҳбат бо рӯзномаи "Файнаншл Таймс", Эрдуғон гуфт, "ҳуқуқ ба таҳсили олӣ набояд ба сарулибоси духтарон вобаста бошад. Чунин мушкиле дар ҷомеаи ғарбӣ мавҷуд нест, вале дар Туркия ҳаст ва ин вазифаи аввалиндараҷаи сиёсатмадорон аст, ки ин мушкилро ҳал кунанд."
Тазоди дуввум. Онгуна ки манъи ҳиҷоб дар донишгоҳҳои Тоҷикистон эътирозҳоро ба миён овард, эълони Эрдуғон дар бораи зарурати лағви чунин мамнӯъият низ мояи норозигиҳо шуд. Мухолифони ӯ мегӯянд, агар ин тағйир ба амал ояд, фардояш ба ҳамаи занону духтарон фишор хоҳанд овард, ки танҳо бо ҳиҷоб ба кӯча бароянд. "Ин хилофи асли дунявият аст," мегӯянд онҳо, вале Эрдуғон посух медиҳад, "мо дар бораи озодиҳо ҳарф мезанем."
Тазоди савум. Ҳизби Адолат ва тараққии Эрдуғон, решаҳои исломӣ дорад, дар порлумон аксариятро ташкил медиҳад ва тавонист ба курсии раёсатҷумҳурии Туркия намояндаи худро биншонад. Дар Тоҷикистон ҳизби Халқию демократӣ ҳоким аст, ки решаҳои коммунистӣ дорад ва Ҳизби наҳзати исломӣ дар порлумони тоҷик соҳиби ҳамагӣ ду курсист. Аммо коршиноси умури озодии дин дар Тоҷикистон, Фаррух Умаров мегӯяд, вижагиҳои дигаре низ дар миён аст: "Бо таваҷҷӯҳ ба ҳувияти милли тоҷикон масъалаи дигар ин аст, ки Вазорати маорифи кишвар зидди рӯмолу рӯсарии миллӣ нест, балки тавре вазири маориф мегӯяд, зидди ҳиҷоби бегона ва арабист, ки аз он бӯи режимҳои теократӣ меояд. Ба духтарон иҷоза шудааст, ки бо рӯмол ё рӯсарии тоҷикӣ ба мактабу донишгоҳҳо ворид шаванд."
Фаррух Умаров коршиноси умури озодии дин дар Тоҷикистон. Вале сарвазири Туркия масъаларо на динӣ, балки тавре гуфтем сиёсӣ мешуморад ва мегӯяд, либоси инсон ҷузве аз озодиҳои хусусист. Вай меафзояд, ҳарду сарқонуни ахирии Туркия, яке дар соли 1960 ва дигаре дар соли 1980 пас аз табаддулоти низомиён ва аз тарафи онҳо қабул шуда, чунин ҳақро аз мардум гирифтаанд ва ин хилофи ҷомеаи шаҳрвандист.
Ҳамсӯҳбати мо, Фаррух Умаров мегӯяд, Эрудғон, ки ҳизбаш бо шиорҳои ҳифзи дунявияти Туркия ба қудрат расида буд, ҳоло симои аслии худро нишон медиҳад. Аммо Эрдуғон бар ин аст, ки дархости лағви мамнӯъияти ҳиҷоб як пешниҳод ба қонуни асосӣ хоҳад буд ва қабул ё рад шудани он ба намоиши иродаи мардум дар назархоҳии умумӣ бастагӣ хоҳад дошт.
Тазоди дуввум. Онгуна ки манъи ҳиҷоб дар донишгоҳҳои Тоҷикистон эътирозҳоро ба миён овард, эълони Эрдуғон дар бораи зарурати лағви чунин мамнӯъият низ мояи норозигиҳо шуд. Мухолифони ӯ мегӯянд, агар ин тағйир ба амал ояд, фардояш ба ҳамаи занону духтарон фишор хоҳанд овард, ки танҳо бо ҳиҷоб ба кӯча бароянд. "Ин хилофи асли дунявият аст," мегӯянд онҳо, вале Эрдуғон посух медиҳад, "мо дар бораи озодиҳо ҳарф мезанем."
Тазоди савум. Ҳизби Адолат ва тараққии Эрдуғон, решаҳои исломӣ дорад, дар порлумон аксариятро ташкил медиҳад ва тавонист ба курсии раёсатҷумҳурии Туркия намояндаи худро биншонад. Дар Тоҷикистон ҳизби Халқию демократӣ ҳоким аст, ки решаҳои коммунистӣ дорад ва Ҳизби наҳзати исломӣ дар порлумони тоҷик соҳиби ҳамагӣ ду курсист. Аммо коршиноси умури озодии дин дар Тоҷикистон, Фаррух Умаров мегӯяд, вижагиҳои дигаре низ дар миён аст: "Бо таваҷҷӯҳ ба ҳувияти милли тоҷикон масъалаи дигар ин аст, ки Вазорати маорифи кишвар зидди рӯмолу рӯсарии миллӣ нест, балки тавре вазири маориф мегӯяд, зидди ҳиҷоби бегона ва арабист, ки аз он бӯи режимҳои теократӣ меояд. Ба духтарон иҷоза шудааст, ки бо рӯмол ё рӯсарии тоҷикӣ ба мактабу донишгоҳҳо ворид шаванд."
Фаррух Умаров коршиноси умури озодии дин дар Тоҷикистон. Вале сарвазири Туркия масъаларо на динӣ, балки тавре гуфтем сиёсӣ мешуморад ва мегӯяд, либоси инсон ҷузве аз озодиҳои хусусист. Вай меафзояд, ҳарду сарқонуни ахирии Туркия, яке дар соли 1960 ва дигаре дар соли 1980 пас аз табаддулоти низомиён ва аз тарафи онҳо қабул шуда, чунин ҳақро аз мардум гирифтаанд ва ин хилофи ҷомеаи шаҳрвандист.
Ҳамсӯҳбати мо, Фаррух Умаров мегӯяд, Эрудғон, ки ҳизбаш бо шиорҳои ҳифзи дунявияти Туркия ба қудрат расида буд, ҳоло симои аслии худро нишон медиҳад. Аммо Эрдуғон бар ин аст, ки дархости лағви мамнӯъияти ҳиҷоб як пешниҳод ба қонуни асосӣ хоҳад буд ва қабул ё рад шудани он ба намоиши иродаи мардум дар назархоҳии умумӣ бастагӣ хоҳад дошт.
Мавзуъ хеле бахсбарангез шуд. Коментхоро хондам. Ман шахсан тарафдори Одил, Шаркшинос, Дуст, Самира ва Хасанбой мебошам. Мардуми аксарияти кишвархои олам ба забони англиси, олмони, руси ва хитойи дар хоричи кишвар рафта тахсил карда истодаанд, чунки ин забонхои илму тахника ва пешрафт гаштаанд. Давлат демократи хаст, ба кадом забоне хохиш дошта бошед, хондан гиред. Ягон кас мамоният намекунанд ку. Ба пеш рафтан даркор мухтарамон. Хати кирилик хаст, ки теъдоди зиёди точикон дар Россия сохиби чои кор ноновари хонаводаашон шудаанд. Эрони чахонгаштааст дили вай ба мардуми точик месузаду, дили баъзе лжепатриотхо не. Сабаби асосии даъвати баргаштан ба алифбои форси камсаводи мебошад, ки коментаторхо аз чумхури берун нарафтаанд ва дар дунё чи гузашта истодааст, дарк карда наметавонан. Боки бошед саломат. Хондан даркор, дунёро гашта дидан даркор
Ягона рохи расидан ба Амнияти озукавори дар Точикистон ин ташкили Иттиходи Осие Марказист ва даровардан ба бозори Точикистон равгани арзони Узбекистону Казокистон ва аз манаполияи монаполтстон кисман озод кардани гандум ва орди Казокистон ва е бо ташкили Иттиходе бо Россия дар ивази ташкил кардани бозори хуроквори, ва энергетики дар Осиеи Маркази ва Чануби Шарки дар дохили Точикистон ва миллардхо ба даст овардан... Вагарна ба умеде бозорхои худи шавед аз худамон ели ели ба худамон мерасад бо ин 9миллион ахолиеки итак зиеда аз 2 миллионаш дар кор дар Русия аст ва як миллион Ахолии кобили кор итак ба корхои сиесиву ичтимои ва иктисоди банд аст, боки хама кудаку чавони донишчуву пиранд...агар чи барох мондани саноати озукавори ва кишоварзи дар худамон хуб аст аммо намерасад...бахудамон зеро ахолиамон дар холи афзоиш аст ва зиндагии мардум руз то руз хуб шуда истодааст ва ба як гандуму картошка ва равган кифоят намекунанд...
Хати форси порае аз гузаштаи мо аст, мо бе донистани таьрихи гузаштагонамон ояндаро сохта наметавонем. Агар вазорати илм ва маориф дар хама муасисахои таьлими ч,иди аз пайи омузонидани хати форси мешуд ва аз байни хамаи фанхо танхо адабиётро бо хати форси мегардонид бисёр оли мешуд. Мо метавонем бо хати сирилик илмхои муосирро омузем ва хати форсиро барои омухтани таьриху адабиёт истифода барем. Аз пура хондану навиштани хати форси хечкас зарар намекунад ва омухтанаш низ мушкил нест. Мо метавонем дар 2-мох хати форсиро пура аз худ кунем. Агар Вазорати маориф хонандагонро аз синфи 3-юм чиди ба омухтани хати форси машгул созад 100% онхо дар як ду сол пура хонда навишта метавонанд. Аз синфи 5-ум метавонанд фани адабиётро бе ягон мушкили бо хати форси мутолиа кунанд. Аз хама хонандагони радио Озоди хохиш дорам ки як тараф зур накунед...... Мо метавонем аз харду хат истифода барем. Барои донистани таьриху адабиётамон хати форси лозим аст барои илмхои муосиру технологи хати сирилик осонтару сабуктар аст.
Зиёда аз 80 сол боз мардуми тоҷик бо хати кириллӣ мехонанду менависанд. Чор насли мардуми тоҷик донандаи ин хат буданду ҳастанд.Хати форсӣ барои мардуми тоҷик бегона шудааст ва баргаштан ба он ин баргаштан ба солҳои сиюми асри бист,ки аксаран мардум бесавод буданду на хонда метавонистанд ва на навиштан. Пас, ба кадом хотир бояд ба ин ҳолат гирифтор шавем. Он касоне,ки мегӯянд бо донистани хати форсӣ мо ба манбаъҳои зиёди илмӣ дастрасӣ мекунем, иштибоҳ мекунанд. Бо ин хат арабҳо ва мардуми Эрону Покистону Афғонистон менависанд, магар онҳо нисбати истифодабарандагони хати кириллӣ босаводтару илмдор ҳастанду техникаву технологияи ҳозиразамон ихтироъ кардаанд? Бо хати кириллӣ пеш аз ҳама мардуми Россия менависанду мехонанд. Магар иқтидори илмӣ-техникии Россияро бо иқтидори мамлакатҳои дар боло номбаршуда муқоиса кардан мумкин аст? Пас мо бояд аз кӣ ибрат гирем, пайрави кӣ бошем,ки тавонем иқтисодиётамонро равнақ диҳем? Агар хати кириллиро донӣ ва бо русӣ низ сухан ронӣ, метавонӣ бо нисфи мардуми ҷаҳон муомила кунӣ. Дуруст қайд карданд,ки қариб садҳо ҳазор тоҷик дар Россия ҳастанд. Ва равнақи иқтисодиёти мо аз равнақи иқтисодиёти Россия вобаста аст. Пас ба хотири чӣ бояд худро ва фарзандони худро бесавод намоем7 Исфандиёр Шумо шахси хаёлпараст ҳастед, иқтисодиётро намефаҳмед, аз техникаву технология, ки равнақдиҳандаи иқтисодиёт ҳастанд, фарсахҳо дур ҳастед. Бо ин хаёлпарастии худ дар байни мардум ивғо наандозед. Ва барои хоҳишмандони омузиши хати форсӣ ҳамаи имкониятҳо дар Тоҷикистон ҳаст, марҳамат омӯзед, вале фикри хомро мавзӯи баҳс байни мардум напартоед.
Ба фикрам олиму оқилу профессору дар умум донишманд allakai xati forsiro medonad va yak gala zabonhoi digarro ham.