Аммо Мавлоно Ғозӣ Абдулрашид, муовини раҳбари Масҷиди Сурх аз нерӯҳои амниятии Покистон хостори қатъ кардани оташкушоӣ ба ҳангоми намози ҷумъа шуд, то ӯву пайравонаш тавонанд адои фарз кунанд.
Ғозӣ Абдулрашид афзудааст, ки бар асари ҳамалоти рокетии низомиёни урдуи Покистон теъдоди кушташудагону захмиён миёни талабаву толибагон афзуда, як қисмати масҷид низ хароб шудааст. Вай афзуд:
“Дар дохили Масҷиди Сурх ҳудуди 50 ва дар мадрасаи Ҷомиаи Ҳафсо ҳудуди 20 ҷасади талабагон мавҷуд аст”
Мақомоти Покистон мегӯянд, ҳудуди 1 500 талаба дар Масҷиди Лаъл ва мадрасаи Ҷомиаи Ҳафса аз сӯйи Мавлоно Ғозӣ Абдулрашид ва гаравгон гирифта шудаанд. Аммо як толибаи мадрасаи Ҷомиаи Ҳафса дар тамоси телефонӣ ин иддаъоро рад карда гуфт: “Мо бо ихтиёри худ дар дохили мадраса қарор дорем. Худам ва дигар духтарони мадраса ба ризоияти хеш ин ҷо мебошем. Ва ҳамчунин бо ризоияти хеш мадрасаро тарк намекунем”
Дар ҳамин ҳол, волидайни талабагон се рӯз ба ин сӯ дар атрофи Масҷиди Сурх ва Ҷомиаи Ҳафса ҷамъ омада, мекӯшанд фарзандонашро аз он ҷо берун оранд. Падари як талаба мегӯяд: “Ман ба писарам ба дохили Масҷиди Сурх занг задам. Ӯ гуфт, ки се рӯз ба ин сӯ мехоҳад аз дохили масҷид берун ояд, аммо раҳбаронамон ба мо иҷозаи берун рафтанро намедиҳанд.”
Тибқи иттилоъи мақомоти Покистон, тайи се рӯз ҳудуди 1 500 талабаи Масҷиди Сурх ва Ҷомиаи Ҳафса ба мақомоти ҳукуматӣ таслим шудаанд. Мақомоти Покистон гуфтаанд, ҳар талабае, ки аз масҷиду мадраса берун меоянд, ба истиснои духтарон вазифадоранд, либоси худро бадар кунанд, аммо Ғозӣ Абдулрашид метавонад бо либоси мукаммал берун ояд ва танҳо байрақи сафед дар даст дошта бошад.
Дар посух ба ин тақозои мақомот Ғозӣ Абдулрашид гуфт, ҳеҷ гоҳ таслим намешавад ва шаҳодатро қабул дорад.
Даргириҳо миёни нирӯҳои амниятии Покистон ва раҳбарону талабагони Масҷиди Сурхи Исломобод се рӯз қабл заданд. Далели сар задани ин хушунат он буд, ки бошандагони Масҷиди Сурх аз озод кардани шаҳрвандони хориҷӣ ва кормандони амниятӣ, ки дар асорати онҳо буданд, саркашӣ карданд. Даргирӣ миёни нирӯҳои пулис ва бошандагони Масҷиди Сурх то ба ҳол ба иттилоъи расмӣ, ҳудуди 15 кушта ва 200 захмӣ ба ҷой гузоштааст, ки аксаран талабагон мебошанд.
Масҷиди Сурхи Исломобод ҳомили ду мадраса, яке мардона ва дигаре занона мебошад. Рӯҳониён ва донишҷӯёни тундрави ин масҷид на як бору ду бор аз ҳукумати низомии Парвиз Мушарраф тақозо намудаанд, ки ҳаводори Шариат, ё худ қавонини ислом бошад. Тайи чанд моҳи охир дар Исломобод як қатор ҳамлаҳо ба дӯконҳои фурӯши шароб ва наворҳои видеоӣ низ аз сӯйи донишҷӯёни Масҷиди Сурх сурат гирифтааст.
Шоҳ Абдулазиз, узви порлумони Покистон ва намояндаи ҳизби мухолифи давлат ба унвони Маҷлиси Муттаҳиди Амал, ки барои сӯҳбат ба назди Ғозӣ Абдулрашид дохили Масҷиди Сурх рафта буд, мегӯяд, ӯ худ шоҳиди он будааст, ки ҳудуди ҳазор талабаву толиба бо ӯянд ва намехоҳанд ӯро тарк кунад. Шоҳ Абдулазиз ба нақл аз Ғозӣ Абдулрашид мегӯяд: “Ман аз онҳо ҳар лаҳза хоҳиш мекунам, ки бираванд. Ман намехоҳам хуни бегуноҳи як кӯдак ва як талабаро бар гардан бигирам. Ба духтарон ҳам мегӯям, ки вазъ хуб нест, кушта мешаванд. Аммо кӯдакон, талабагон ва толибагон гиря мекунанд. Ин ҷо як мотам аст. Шогирдон мегӯянд, ки мо намеравем ва бо ту мебошем.”
Ториқ Азим, муовини вазири иттилооти Покистон мегӯяд, ин ҳарфҳоро бародари калонии Ғозӣ Абдулрашид ҳам мегуфт, аммо дирӯз хост бо либоси занона аз масҷид фирор кунад, ки боздошт шуд. Вай афзуд, агар Ғозӣ Абдулрашид як зарра инсон бошад, шогирдони дар гаравгон бударо раҳо мекунад. Ториқ Азим гуфт, акнун ҳукумати Покистон шадидан тақозо мекунад, ки раҳбарону талабагони Масҷиди Сурх ва Ҷомиаи Ҳафса таслим шаванд:
"Сиёсати мо ин буд, ки ин кор дустона ҳал шавад, аз роҳи музокирот. Аммо, муттаасифона, он натиҷаи дилхоҳ надод. Барои ҳамин ҳоло дигар ҳеҷ гуна музокира нахоҳад буд. Онҳо бояд саросар таслим шаванд, бидуни ҳеҷ шарт.”
Дар ҳамин ҳол коршиносони Покистон мегӯянд, ҳукумати ин кишвар ҳақ надорад алайҳи раҳбарон ва шогирдони масҷиду мадраса аз силоҳ истифода кунад. Доктор Форуқхон, яке аз уламои машҳури мазҳабии Покистон мегӯяд: “Ҳукумат метавонист 4 моҳ пеш ин хушанатро пешгирӣ кунад. Аммо коре, ки шуд, шуд. Акнун боз зарур аст масҷиду мадраса таҳти муҳосираи шадид қарор ёбанд, газу барқ ва обу нонро ба он ҷо бояд қатъ кард. Мебинед, ки тайи 10 15 рӯз бӯҳрон ҳалли худро пайдо хоҳад кард. Аммо ба ҳеҷ ваҷҳ набояд аз силоҳ истифода шавад, зеро ин ба обрӯи Покистон нуқс меорад.”
Тибқи гузоришҳои то ин соат, вазъ дар атрофи Масҷиди Сурх ва мадрасаи Ҷомиаи Ҳафса ҳанӯз муташанниҷ аст.
Ғозӣ Абдулрашид афзудааст, ки бар асари ҳамалоти рокетии низомиёни урдуи Покистон теъдоди кушташудагону захмиён миёни талабаву толибагон афзуда, як қисмати масҷид низ хароб шудааст. Вай афзуд:
“Дар дохили Масҷиди Сурх ҳудуди 50 ва дар мадрасаи Ҷомиаи Ҳафсо ҳудуди 20 ҷасади талабагон мавҷуд аст”
Мақомоти Покистон мегӯянд, ҳудуди 1 500 талаба дар Масҷиди Лаъл ва мадрасаи Ҷомиаи Ҳафса аз сӯйи Мавлоно Ғозӣ Абдулрашид ва гаравгон гирифта шудаанд. Аммо як толибаи мадрасаи Ҷомиаи Ҳафса дар тамоси телефонӣ ин иддаъоро рад карда гуфт: “Мо бо ихтиёри худ дар дохили мадраса қарор дорем. Худам ва дигар духтарони мадраса ба ризоияти хеш ин ҷо мебошем. Ва ҳамчунин бо ризоияти хеш мадрасаро тарк намекунем”
Дар ҳамин ҳол, волидайни талабагон се рӯз ба ин сӯ дар атрофи Масҷиди Сурх ва Ҷомиаи Ҳафса ҷамъ омада, мекӯшанд фарзандонашро аз он ҷо берун оранд. Падари як талаба мегӯяд: “Ман ба писарам ба дохили Масҷиди Сурх занг задам. Ӯ гуфт, ки се рӯз ба ин сӯ мехоҳад аз дохили масҷид берун ояд, аммо раҳбаронамон ба мо иҷозаи берун рафтанро намедиҳанд.”
Тибқи иттилоъи мақомоти Покистон, тайи се рӯз ҳудуди 1 500 талабаи Масҷиди Сурх ва Ҷомиаи Ҳафса ба мақомоти ҳукуматӣ таслим шудаанд. Мақомоти Покистон гуфтаанд, ҳар талабае, ки аз масҷиду мадраса берун меоянд, ба истиснои духтарон вазифадоранд, либоси худро бадар кунанд, аммо Ғозӣ Абдулрашид метавонад бо либоси мукаммал берун ояд ва танҳо байрақи сафед дар даст дошта бошад.
Дар посух ба ин тақозои мақомот Ғозӣ Абдулрашид гуфт, ҳеҷ гоҳ таслим намешавад ва шаҳодатро қабул дорад.
Даргириҳо миёни нирӯҳои амниятии Покистон ва раҳбарону талабагони Масҷиди Сурхи Исломобод се рӯз қабл заданд. Далели сар задани ин хушунат он буд, ки бошандагони Масҷиди Сурх аз озод кардани шаҳрвандони хориҷӣ ва кормандони амниятӣ, ки дар асорати онҳо буданд, саркашӣ карданд. Даргирӣ миёни нирӯҳои пулис ва бошандагони Масҷиди Сурх то ба ҳол ба иттилоъи расмӣ, ҳудуди 15 кушта ва 200 захмӣ ба ҷой гузоштааст, ки аксаран талабагон мебошанд.
Масҷиди Сурхи Исломобод ҳомили ду мадраса, яке мардона ва дигаре занона мебошад. Рӯҳониён ва донишҷӯёни тундрави ин масҷид на як бору ду бор аз ҳукумати низомии Парвиз Мушарраф тақозо намудаанд, ки ҳаводори Шариат, ё худ қавонини ислом бошад. Тайи чанд моҳи охир дар Исломобод як қатор ҳамлаҳо ба дӯконҳои фурӯши шароб ва наворҳои видеоӣ низ аз сӯйи донишҷӯёни Масҷиди Сурх сурат гирифтааст.
Шоҳ Абдулазиз, узви порлумони Покистон ва намояндаи ҳизби мухолифи давлат ба унвони Маҷлиси Муттаҳиди Амал, ки барои сӯҳбат ба назди Ғозӣ Абдулрашид дохили Масҷиди Сурх рафта буд, мегӯяд, ӯ худ шоҳиди он будааст, ки ҳудуди ҳазор талабаву толиба бо ӯянд ва намехоҳанд ӯро тарк кунад. Шоҳ Абдулазиз ба нақл аз Ғозӣ Абдулрашид мегӯяд: “Ман аз онҳо ҳар лаҳза хоҳиш мекунам, ки бираванд. Ман намехоҳам хуни бегуноҳи як кӯдак ва як талабаро бар гардан бигирам. Ба духтарон ҳам мегӯям, ки вазъ хуб нест, кушта мешаванд. Аммо кӯдакон, талабагон ва толибагон гиря мекунанд. Ин ҷо як мотам аст. Шогирдон мегӯянд, ки мо намеравем ва бо ту мебошем.”
Ториқ Азим, муовини вазири иттилооти Покистон мегӯяд, ин ҳарфҳоро бародари калонии Ғозӣ Абдулрашид ҳам мегуфт, аммо дирӯз хост бо либоси занона аз масҷид фирор кунад, ки боздошт шуд. Вай афзуд, агар Ғозӣ Абдулрашид як зарра инсон бошад, шогирдони дар гаравгон бударо раҳо мекунад. Ториқ Азим гуфт, акнун ҳукумати Покистон шадидан тақозо мекунад, ки раҳбарону талабагони Масҷиди Сурх ва Ҷомиаи Ҳафса таслим шаванд:
"Сиёсати мо ин буд, ки ин кор дустона ҳал шавад, аз роҳи музокирот. Аммо, муттаасифона, он натиҷаи дилхоҳ надод. Барои ҳамин ҳоло дигар ҳеҷ гуна музокира нахоҳад буд. Онҳо бояд саросар таслим шаванд, бидуни ҳеҷ шарт.”
Дар ҳамин ҳол коршиносони Покистон мегӯянд, ҳукумати ин кишвар ҳақ надорад алайҳи раҳбарон ва шогирдони масҷиду мадраса аз силоҳ истифода кунад. Доктор Форуқхон, яке аз уламои машҳури мазҳабии Покистон мегӯяд: “Ҳукумат метавонист 4 моҳ пеш ин хушанатро пешгирӣ кунад. Аммо коре, ки шуд, шуд. Акнун боз зарур аст масҷиду мадраса таҳти муҳосираи шадид қарор ёбанд, газу барқ ва обу нонро ба он ҷо бояд қатъ кард. Мебинед, ки тайи 10 15 рӯз бӯҳрон ҳалли худро пайдо хоҳад кард. Аммо ба ҳеҷ ваҷҳ набояд аз силоҳ истифода шавад, зеро ин ба обрӯи Покистон нуқс меорад.”
Тибқи гузоришҳои то ин соат, вазъ дар атрофи Масҷиди Сурх ва мадрасаи Ҷомиаи Ҳафса ҳанӯз муташанниҷ аст.
Одди карда фахмонем, орд аз 300 то 350 сомона шуданаш мумкин!
Иктисодиёти Точикистонро то ба сатхи давлатхои Аврупо бардорем, баъд дар бораи хати ниёгон фикр хохем кард.
Об дар кузаву мо ташналабон мегардем....раисони нохияхо агар фоидаи шахси надошта бошанд, хеч кореро анчом намедиханд....
Умуман демократи нест давлат мо
Хой бонкирхои бесавод хамин бонкхои мавчудаи давлати ва тичорати агар фаъолияти дуруст, аз кабили манъи хешу таборчиги, махалбози ва шахсони бесаводу ноухдабарохоро дар вазифахои масъул намегузоштанд, сиёсати дурусти пулию карзиро ба рох мемонданд, имруз мардуми бечора бо амонатхои гузоштааш сарсону саргардон нашуда, хатто худкуши намекарданд. Сохибкори бечора бошад маблаги дар суратхисобаш бударо то доля надихад бо асъори хоричи иваз карда наметавонад. Ё ба курби куча аз худи бонкхои "гамхор"-и мо мубодила карда тичорат мекунанд. Ин зарбаи калоне болои андозхои гарон ба гардани сохибкори бечора бор мешавад. Барои доирахои муайян асъори хоричи барои ивази (мубодилаи) сомонихои аз миллати точик дуздидаашон ва бо курби бонки дар як руз иваз кардану ба офшор равон намудан 2×2 мебошад, аммо барои сохибкорони бегона (имруз миллати точик ба худиву бегона чудо карда шудааст) танхо бо рохи порра додан ва ё бо курби кучаги, ки то 100 сомони барои 100$ фаркият дорад, дастрас мешавад. Пас эй миллати мазлум тасаввур кунед, ки аз сохибкорони "бегона" чи кадар маблаги хангуфти бе дарди миёнро бонкирхои салохиятдори бесалохият аз худ мекунанд, ки ин пули харом мебошад. Бар замми ин аз маблаге, ки мухочирон тарики бонкхо интикол медиханд бонкирхои мухтарами номухтарами мо ба хамин андоза аз сари хар 100 доллари онхо медузданд. Яьне шахрванд маблаги интиколдодаи фарзанд ва е падарашро аз бонкхои Точикистон бо сомони бо арзиши курби бонки дастрас мекунад, дар холе, ки мухочир ё доллари ИМА ва ё рубли руси мефиристонад. Агар хамин бечораи оилаи мухочир хохиш кунад, ки ба у доллар ва ё рубли руси диханд бонкирхои мо мегуянд, ки асъори хоричи надорем, агар даьвои зиёдтар кунад ба шуъбаи милиса бурда бечораро ифроти тамга мезананд ва аз хамон пули гирифтааш махрум шуда ба хона сихату саломат баргаштанаш зери суол меравад. Ва агар бисёр лутф кунанд маблаги равонкардаи худи мухочири бечораро ба худаш бо арзиши (курби) куча ва ё бозори сиёх меноманд, мефурушанд. Хулоса гуфтаниям, ки мардуми кишвар на ба бонк бовар дораду на ба бонкир ва на ба кафил. Бе ташкил кардани бонки нав хамин бонкхои мавчуда барои халк хизмати содиконаву софдилона кунанд, хоччат ба кушодани бонки нав намемонад. Ва ман якинан медонам, ки бонки навтаъсис низ агар барои чархонидани маблагхои доирахои муайян пешбини нашуда бошад, ва аз дастгирии махсус бахравар набошад, хечгох муваффак нахохад шуд. Зеро сиёсат дар бихишти руйи замин якхел аст, ки мардум ба он дигар бовари надоранд. Фаъолияти асосии бонкхо гайр аз хизматрасонихои интиколи боз карз додану ба амонат гирифтани пули муштариён мебошад. Имруз аз хама фоизи баланд хангоми карз гирифтан ин фоизхои бонкхои Точикистон мебошанд, ки хеч як нафари боакл барои тичораташ аз бонкхои Точикистон карз намегирад ва хеч як аблахи пулдорхам дигар як сомониашро ба бонкхои Точикистон бовар намекунад, ки ба амонат гузорад, зеро худ медонад, ки баъди гузашти як чанд мухлат ба кадом хол гирифтор мешавад. Албатта ин тачрибаи талхест, ки миллати точик онро чашид ва ханузхам дорад мечашад. Пас шумо бонкирхои номухтарам бо кучоятон мефахреду, бо кучоятон фикр мекунед???