Ин ҷамоатро Тоҷикистон ҷузъи пайваста дар харитаи наваш тасвир кардааст ва Қирғизистон - ҷазирае дар қаламрави худ медонад. Вале бештар аз як сол боз дар ин минтақа задухӯрд ё муноқиша сурат нагирифта буд. Дар як муддати кӯтоҳ се дафъа боиси баҳсу даргирӣ шудани як қисмати ин ҷамоат байни сокинон ва доираи коршиносӣ нигарониҳоеро ба бор овардааст. Чаро аз минтақаҳои дигари марзӣ радду бадал ба онҷо кӯчид?
Мавзеи Кех дар 15-километрии маркази ҷамоати Ворух ҷойгир аст ва аҳолинишин нест. Ин ҷо Тоҷикистону Қирғизистон танҳо посгоҳҳои марзӣ доранд. Сокинон мегӯянд, ҳангоми муноқишаҳои мусаллаҳонаи ахир садои тиру тӯпро нашунидаанд, вале аз ҳаракатҳои низомиён нигарон шудаанд.
Зуҳрон Тешаев, сокини Ворух мегӯяд: “Ҳоло маълум нест, ки чӣ кор шуда истодааст. Имрӯз боз як гурӯҳ сарбозон рафтанд. Навбаташонро иваз карданд. Гуфтушунид буд, боз гашта рафтанд. Чӣ буданаш ҳоло маълум нест”.
Рафоҳхӯҷа Раҳимов сокини Ворух аст. Ӯ мегӯяд: “Агар дари ҳамсояатон таққас кунад, бемизон мешавад. Агар дар атрофи мо ҷангу ҷидол шавад, албатта диламон парешон хоб меравем. Фикр мекунед, чунки ҳаёт барои ҳама ширин аст”.
Сокини дигари Ворух мегӯяд: “Ҷанг мекунанду як ё ду одамро кушта боз дам мегиранд. Ҳама ба умед фарзанд калон мекунанд, ҷангро акнун бас кунанд”.
Сокинон мегӯянд, дар як моҳи ахир ҳадди ақал се бор шоҳиди ҷанг дар ин минтақа шудаанд. Дар гузашта бошандагон, ки Кехро сарзамини Тоҷикистон медонанд, ба ин ҷо асосан чорвои худро мебурданд ё барои истироҳату зироаткорӣ мерафтанд. Вале акнун мегӯянд, ҳамлаи марзбонони кишвари ҳамсоя боис ба он шудааст, ки ҳоло чӯпонҳо низ ба он мавзеъ молҳои худро набаранд. Онҳо мегӯянд, кишвари ҳамсоя амдан ин ҷоро ба макони даргирӣ табдил медиҳад.
Рафоҳхӯҷа Раҳимов мегӯяд: “Ман фикр мекунам, ки ба атрофи Кех қирғизҳои аз ҳамин атроф берун бударо оварда мондаанд. Қирғизҳое, ки дар атрофи Кех пештар зиндагӣ мекарданд, онҳо бо ин атроф ягон бор дар ҳаёташон ҷангу ҷанҷол накарда буд”.
Ворух бори охир моҳҳои апрел-майи соли 2021 шоҳиди тирпарониву муноқишаи сахти марзӣ гардида буд. Ҳарчанд тули ин як сол дар чандин деҳаҳои ҷамоати Чоркӯҳу ноҳияи Бобоҷон Ғафуров баҳсу хунрезӣ руй дод, вале акнун “кӯчидан”-и таниш ба ин минтақа нигарониҳоеро ба вуҷуд овардааст.
Неъматуллоҳ Мирсаидов, коршиноси масоили марзӣ мегӯяд: “Мақсади асосиашон азбаски аз бунбасти комуникатсионӣ баровардани ноҳияи Лайлак буд, агар гӯем, ки муваффақ шуданд, чандон дуруст нест. Вале дар маҷмӯъ, бисёр масъалаҳоро ҳал карда гирифтанд. Акнун масъалаҳое мондаанд, ки ба чарогоҳҳо рабт мегирад. Яъне минтақаи Кех ин мавзеи дорои чарогоҳҳо аст ва солҳои пеш Тоҷикистон дар он ҷо албатта зироатҳои кишоварзӣ мекорид ва ҳосил ба даст меовард”.
Рӯзи 14-уми июн мақомоти Тоҷикистон ва Қирғизистон дар бораи тирандозии навбатӣ дар марз хабар доданд. Ба иттилои ҷониби Тоҷикистон, дар ин ҳодиса дастикам як сарбоз куштаву чанд нафар маҷрӯҳ шудаанд. Ҳарду ҷониб ҳамдигарро дар сар задани ҳодисаи навбатӣ гунаҳгор мекунанд.
Дар баҳсҳои марзии Тоҷикистону Қирғизистон Ворух як нуқтаи ҳассос боқӣ мондааст. Ду ҷониб дар мавриди роҳе, ки Исфараро ба Ворух мепайвандад, ба ҳеҷ мувофиқате даст наёфтаанд. Тоҷикистон борҳо гуфтааст, ки иддаои анклав нишон додани Ворух бепоя аст, вале Қирғизистон ба анклав будани ин ҷамоат пойфишорӣ дорад.
Тақрибан нисфе аз марзи 970-километрии Тоҷикистону Қирғизистон таъйину аломатгузорӣ нашудааст ва аз ин сабаб байни сокинони ду тарафи марз барои обу замину чарогоҳ муноқиша сар мезанад.
Ба нокия билайнма батарейка харида натонистестам , и мардако уже айфон 13 14 мехаран . Тин ба тин сумота чам мекники кудакот гишна намонан. Ачиб коре шид у руз дар вакти пешвози Путин. Хамакаса дар гирди телевизор тамошо доштем ки фарзанди хурди мега падарчон ича кичояй ихе хушру Пури мева ? ! Гуфтм бачам ичара монанди бихишт кардан . Кудака аклша Бин - Падарчон Бад Путинам бихишт мерава ?! Хдм да хдм местм савол метиюм дар Кадом бихишт охи бачам зиндон бдай , одамдузди бдай , одамкуши бдай , шиканчаи бегунохон бдай , порахури бдай , авлодбози бдай , котилон ба обрую бечорагон душман бдай ?! ээээ ачаб давру замоне омадааст. Хакикат чун руз равшан АСТ , лекин одамхое боз пайдо мешаванд ки маккории худро истифода карда мардума фикрашро ба дигар тараф мебаранд ... Азизон кадри якдигар бидонед , То ба нодонию сарсони намонед.
Пантуркизм ба шакли мудернаш, яъне Туранизм аз нав авч гирифта истодааст, ин дафъа бо дастгирии абаркудратхои гарб. 1. Вакте ки галабаи ТОЧИКОН дар интихоботи навбатии Афгонистон маълум шуд, Туркия, Катар, Покистон бо ваъдаи он ки бар зидди ИРОН, ЧИН ва РУССИЯ дар вакти зарури истифода мешаванд, барои овардани Толибон бо хочагони гарби забон як карданд.
Марг ба додситони порахӯри эмонфурӯш. Ту фикр намекуни, ки ин гуфтаҳои ту ба ягон ақл рост намеояд ва гуфтаҳои туро ҳама дунё мехонанд ва нисбати миллату давлат чи фикр мекунанд?
Мухтарам точикони хамсоя (кормандони хифзи хукук) ба умеди зиндони карадани рузноманигорон фоидае нест! Чунки пагох даххо ва садхо Далеру Абдулоххо мебароянд. Шумо фикри имрузро кардед! Пагохро фикр надоред???????????
Додистони и нохияи Файзобод муфатишони шумо ранги фолбин ба падараш гуфтаанд, ки у чин дошт барои хамон худаша корд зад.... Кадом одам худашро 26 бор корд мезанад?? Ба ангишти даст ягон хор занад одам асаби мешад , кучоро хондаед муфатишони ман хайрон...., тафтишота соз гузаронен худаш малум мешад хеч вакт зан кудакошра гузошта худро ба ин кор даст намезанад, ба фикри ман ин худкуши не балки куштор аз тарафи хешовандони шавхарам мебошад ,.. Хайрият дар Япония нестен мегуфтен, ки харакири кард ин якудза буд.... Ба хешовандони фавтида сабру токат....