Мақомоти Хатлон мегӯянд, ки дар ҳоли ҳозир 210 сокини ин вилоят дар ҳайати "Давлати исломӣ" дар ҷангҳои зидди режими Башор Асад – раисиҷумҳури Сурия – иштирок доранд. Давлатшоҳ Гулмаҳмадзода, раиси вилояти Хатлон, 11 июл ҳангоми натиҷагирӣ аз кори шашмоҳаи ҳукуматаш гуфт, аксари ин афрод ҷавон буда, баъзеашон бо зану кӯдакони худ то онҷо рафтаанд.
Дар ҳамин ҳол, як мақоми ҳукумати Хатлон ба Озодӣ гуфт, теъдоди умумии сокинони ин вилоят дар майдонҳои ҷанг дар Ироқу Сурия ба бештар аз 230 нафар мерасад. "Ним сол пештар ин рақам қариб ба 300 нафар баробар буд, вале дар ин муддат хабари кушта шудани беш аз 30 нафари онҳо расидааст," – афзуд мусоҳиби мо.
Давлатшоҳ Гулмаҳмадзода мегӯяд, ин мавзуъ ба ҳарчӣ бештар ифротӣ шудани ҷавонон натанҳо дар Хатлон, балки дар тамоми минтақаҳои Тоҷикистон рабт мегирад ва аз сокинону хабарнигорон хост, ки барои ҷилавгирӣ аз пайвастани онҳо ба созмону гуруҳҳои ифротӣ даст ба кор шаванд. "Мақомоти умури дохилӣ фолбин нестанд, ки пеши роҳи ҳамаро бигиранд. Дар танҳоӣ кор карданашон имкон надорад. Аз хабарнигорон низ даъват мекунем, ки барои пешгирӣ аз ифротгароии сокинон саҳм бигиранд," – гуфт раиси Хатлон.
Тибқи омори расмӣ, ҳоло аз Тоҷикистон 1094 нафар ба ҷангҳои Сурияву Ироқ рафта ва ҳудуди 150 тани онҳо то имрӯз дар он ду кишвари арабӣ кушта шудаанд.
Барои пешгирӣ аз идомаи рафтани шаҳрвандон ба ҷангҳои Сурияву Ироқ ва кишварҳои дигар дар Кодекси ҷиноӣ банди нави 406-умро илова шудааст, ки барои зархаридӣ ва иштирок дар ҷангҳои бегона то 12 соли зиндонро дар назар дорад. Аммо мақомот мегӯянд, касе бо хоҳиши худ баргашта ва собиқаи ҷиноӣ надошта бошад, аз ҷавобгарӣ озод хоҳад буд. Бар асоси ин пешниҳоди мақомот 19 сокини Хатлон низ аз ҷангҳои Сурия ва Ироқ баргашта ва мавриди афв қарор гирифтаанд.
Дар ҳамин ҳол, мақомоти тоҷик мегӯянд, ки тайи моҳҳои охир ҷалби шаҳрвандони кишвар ба сафи гурӯҳи "Давлати исломӣ" дар Ховари Миёна камтар шудааст.
Худойбердӣ Холиқназаров, раҳбари Маркази тадқиқоти стратегии Тоҷикистон, рӯзи 11 июл дар як нишасти хабарӣ дар Душанбе гуфт, "хушбахтона, омори як соли охир нишон медиҳанд, ки “Давлати исломӣ” нерӯяшро аз даст дода истодааст. Агар рӯзҳои наздик шаҳри Раққа аз дасти онҳо озод карда шавад, аз ин ба баъд метавон гуфт, ки "Давлати исломӣ" нест мешавад."
Вале қаблан Парвиз Саидраҳмонов (Абу Довуд), як ҷангии тоҷик, бо интишори навори видео дар Интернет гуфта буд, ки онҳо ҳанӯз нерӯяшонро аз даст надодаанд ва ба ҷанги худ идома хоҳанд дод.
"Давлати исломӣ" як гурӯҳи тундрави мазҳабист, ки дар соли 2014 қаламравҳои бузурге дар Сурияву Ироқро ишғол ва дар ин сарзаминҳо эълони ба ном "хилофат" кард. Ин гурӯҳ бо бархӯрди бераҳмонааш нисбат ба дигарандешон ва асирон, аз ҷумла бо зинда зинда сӯзондану зери хок кардани онҳо ном баровардааст.
Кишварҳои Ғарб ва ҷаҳони Араб ба раҳбарии Амрико эътилофи байналмилалиеро таъсис додаанд, ки мавқеъҳои “Давлати исломӣ”-ро дар Сурия бомбборон мекунад ва нирӯҳои чирикиро дар Сурияву артиши давлатиро дар Ироқ алайҳи ин гурӯҳи тундрав таъмини силоҳ мекунад.
Дар манотики тахти назорати хукумат хам сангсоркунию халкаовез (ба дор кашидан) дида мешавад. Солхои пеш дар замони президентии Раббони дар порки Зарнигори Кобул одамонро ба дор мекашиданд. Баъд аз омадани амрикоихо вазъ каме хубтар шуд. Вале холо хам уламои ифроти ба сиёсати давлат фишор меоранд. Ба наздики Вазорати маориф сурудхонии духтарони аз 12 сола болоро дар макотиб мамнуъ кард, ки чомеаи мадани инро сахт такбех намуда икдоми толибони номгузори намуд. Ба наздики ба овозхон Вачиха волии Хирот ичозати баромадро надод. Махдудиятхои демократи дар мамлакат аз тарафи уламои ифротии халкаи хукумат рохандози мешаванд. Таъсири уламои ифротии ислом ба сиёсати давлат ба хеч вачх ба таъмини озодихои мадани дар кишвар мусоидат карда наметавонанд.
Нархо озод аз хамин сабаб инсоф нест. Точирон хозирам хонасози заминхари доран пули хуб кор карда истодаанд.
Инхо беш аз 20 Сол шуд ин бозии бе бурдро мебаранд ва бо хамкори бо коргарони милиса дар назди бозори саховатииш Кулоб ё ин Ки дар пушти (домбит) ё Ки дар назди (чойхоной бадахшони кухна) дар назди Вакзал кутохи гап дар Ширли Бозор чойхой серодам...
Шараф, агар камтар компютери болои гарданатон кор кунад, як ҳӯй кунед чӣ, барои чӣ паспорти давлатҳои дигарро накардаанд? Шояд гирифтани паспорти тоҷикӣ барои хадамоти ҷосусии дигар давлатҳо осонтар будагист? Ё онҳо медонанд, ки Тоҷикистон аз тарс, ба қавле, "ниқ" ҳам намегӯяд? Чанд сол пеш паспорти тоҷикиро афғонҳои қочоқбар мисли картошка хариду фурӯш мекарданд. Акун навбати спецслужбаҳо шудагӣ? Агар давлати Точикистон карахт шудаи фарсуда намешуд, бояд ҳоло мегуфтанд ки паспорт ҳақиқист ё қалбакӣ. Худи ҷавоби он ки "ҳоло рӯзи истироҳат аст" барои мақомоти амниятиву бехатарӣ хандаовар не, даҳшатовар аст. Метарсам сарҳадро ҳам ҳамин тавр нигаҳбонӣ мекунанд, ки аз боло Қирғиз аз поён афғон зада хоки моро гирифта истодааст. Ё ин гапҳом хато мӣ?
Мегуй мо зиндагии хуб дорем... ғорҳои мо вагону, будкаву, қабристонҳо. Дар Россия дар ҷангал хоб мекардем. И ҳукумато калимай сер шуданро надоранд, 15 миллион доллара, ки як рейсаш буд, ошкор шуд, ҳайфини боқимундаҳош.