Ба қавли Собир Қурбонов, танзимгари барномаҳои беҳдоштии ЮНИСЕФ, дар Тоҷикистон дар масъалаи ҳифзи сиҳҳати модару кӯдак тағйироти мусбате мушоҳида гардид. Ӯ ҳамчунин иттилоъ дод, ки, агар дар соли 2000-ум ба таҳқиқоти ин созмони бонуфузи байнулмилалӣ 126 нафар ба ҳар 1000 навзод рост меомад, пас дар соли 2005-ум сатҳимаргу мири кӯдакони навзод дар Тоҷикистон ба 65 аз ҳар ҳазор нафар фаромадааст.
«Ин нишондиҳандаҳо дар дигар кишварҳои Осиёи марказӣ низ ҳамчунин баланд аст, вале омори расмии ин кишварҳо ҳамоно аз ин нишондиҳандаҳо фарқ мекунанд», - изҳор дошт Шамсиддин Қурбонов, сардори шуъбаи ташкили хадамоти тиббӣ ба модарону кӯдакон ва сиҳҳати Вазорати тандурустии Тоҷикистон.
Ба иттилоъи ӯ, масалан, тибқи омори расмӣ, сатҳи марги кӯдакон дар Узбакистон 30 нафар ба сари ҳар 1000 навзод аст, ҳарчанд таҳқиқоти байнулмилалӣ ин шумораро 49 нафар арзёбӣ мекунанд. Дар Туркманистон ин нишондод 33 ва 74 аст.
Дар ҳамин ҳол Ш. Қурбонов ишора кард, ки дар Тоҷикистон ҳамчунин нишондиҳандаи расмӣ мавҷуд аст, ки 17 аз 1 000 аст, ки аз нишондиҳандаи байнулмилалӣ 48-то камтар мебошад. Ба гуфтаи ӯ, яке аз сабабҳои марги кӯдакони навзод дониши номукаммали волидайн оид ба нигоҳубиниатфол мебошад. «Волидайн дар бисёре аз маворид танҳо дар замоне сурат мегирад, ки дигар, ба қавле, кор аз кор гузаштаасту тибб ҳам дигар наметавонад кумаке кунад», - таъкид намуд мутахассис. Ӯ аз ВАО тақозо кард, ки дар баланд бардоштани маърифати волидайн дар ин мавзӯъ мусоъидат намоянд ва илова кард, ки «дар ин ҳолат мо метавонем натоиҷи лозимаро ба даст орем».
Ба бовари ин мутахассис, бояд натанҳо ин масъаларо аз зовияи манфии он, балки муҳим аст, ки кори мусбати анҷомдодаи вазорат дар ин росторо низ нишон дод.
Дар фарҷоми суҳбат ӯ таъкид кард, ки «Танҳо бо як дахолати вазорати тандурустӣ намешавад бо ин масъала муборизаи муассир бурд – дар ин кор бояд ҳама сохторҳои соҳаи тибб, инчунин ҳукумат ва ВАО сафарбар шаванд.
Дар ҳамин ҳол бо сабабҳо ва авомили гуногун маблағҳои ба ҳалли масъалаи марги кӯдакон равонашаванда ҳамоно хеле ночиз боқӣ мемонанд.
Мансаб дар Тоҷикистон меросӣ нест, вале як-ду нафар онро меросӣ карданианд, ки албатта халқи тоҷик ҳушёр аст ва ҳушёрии синфиро аз даст надода намемонанд, ки мансаб аз падар ба писар мерос монад. Дар ин ҳолат ҳукумат ҳукумати мутлақа ва хонигарӣ ё пешвоӣ мешавад, ки худо миллати моро аз ин бадбахтӣ нигоҳ дорад!!
аз хама гунохи сахт и тухмат аст ки дар ватани мо 80 фоизи зиндонихо ба тухмат нишастаанд вой бар холи хамон касоне ки ин корро мекунанд чи чавоб медиханд дар он дунье
Ба Асосгузори сулху вахдати милли, Пешвои миллат, Президенти Чумхурии Точикистон мухтарам Эмомали Рахмон, ба Сарвазири Чумхурии Точикистон мухтарам Кохир Расулзода, ба Рохбари дастгохи ироияи назди Президенти Чумхурии Точикистон мухтарама Озода Рахмон, ба Раиси шахри Душанбе мухтарам Рустами Эмомали, ба Вазири саноат ва технологияхои нави Чумхурии Точикистон мухтарам Файзуллозода Заробиддин, ба Раиси кулли Фароз Сохибов Шамсулло !!! Ба хамагон маълум аст, ки сиёсати давлат ба он нигаронида шудааст, ки дар чумхури чойхои нави кори мухайё намуда ва мардумро аз саргардониву сарсони дар дигар кишвархо бо додани чойхои нави кори дастгири намоянд. Чанде пеш дар Чамъияти саххомии кушодаи "Сементи Точик" раисаш Саидов Алишер шуд ва аввалин кореро, ки он кас мехохад кунад ин кохиш додани сафи хамаи кормандон , яъне сокращение мебошад, ки ин на дар ягон конуни давлат, на дар ягон конуни одамгари рост намеояд. Як чанд нафар кудак омадаву хамаро тагу тор карда истодаанд, хол он ки дар ин корхона бехтарин кормандон, бехтарин кадрхои баландихтисос чамъ омадаанд, ки зиёда аз 10 ва 15 сол собикаи кори доранд. Чанобон! Магар мешавад, ки як нафареро хамту бигириву ба у бигуи, ки "ин чо дигар чои ту нест ва аз ин чо рав, ман ба чои ту дигар касро овардаам". Дар ин корхона кариби хазор нафар кор мекунанд ва агар ба хисоби миёна бигуем, ки онхо 4 нафари фарзанд доранд, пас 4000 (чор хазор нафар) аз ин корхона рузи мебинанд. Чаноби оли! Он нафароне, ки ба чои ин кормандон нафарони тасодуфиро оварданианд, пеши рохашонро гиред ва нагузоред, ки ин коллектив пароканда шавад. Худованд хамаи Шумо, чанобонро дар панохи исмат ва бузургиву покиаш нигахбон бошад! Озоди! Хатман чоп кунед, ки чанобон аз асли вокеа зуд огох шаванд, нашавад, ки дер шавад.
Маводи беарзишу бемаъни. Боз мантик надорад. Кадом донишчуйро ба артиш бурдаанд? Надонистед, ки бо чи рох масъалаи облаваро дар рузхои тачлили Артиши милли часпонед, баъд хамин хел мекунед. Айб аст барои Шумо. Радиои озоди афсонахон шудааст. Хамин маводро бе печонидан ба масъалаи донишчуён менавиштед мешуд охир. Айни хол сафсата шудааст. Хай кори шумо хамин аст.
Ҳамеша бояд манфиати давлату миллат мадди назар бошад. Масъалаи марз масъалаи бисёр муҳим ва мураккаб аст. Аз як тараф манфиатҳои тарафайн бошад аз тарафи дигар одобу русуми ҳамсоядорӣ ва парҳез аз низоъу кашмакашҳо байни ду миллат, ки собиқаи дӯстиву ҳамсоягии чандин асра доранд. Бинобар ин ҳалли ин масъала диққати назари ҷиддӣ ва зиракиву ҳушёрии дипломатиро талаб менамояд. Мо умедворем ин масъала байни ду миллати мусулмон ба хубиву хуши ҳалли худро пайдо мекунад. Мо ба ҳушу заковати муовини Сарвазири Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Азим Иброҳим бовар дорем.