Камбудии маблағ ба марги беморони сил сабаб мешудааст.
Саъдулло Сайдалиев, раиси Маркази мубориза бо сил сабабҳои дигари афзоиши ин беморӣ дар Тоҷикистонро чунин шарҳ дод:
«-Якчанд омилҳое ҳастанд, ки ба авҷгирии бемории сил оварда мерасонад. Асосан, шароити дар сардӣ зиндагонӣ кардан, вазъи бади иқтисодию иҷтимоӣ, кам ғизо хӯрдан, ба маҳбас гирифтор шудан, ҳолати рӯҳии вазнин, муҳоҷирати меҳнатӣ ва дигарҳо омилҳое ҳастанд, ки ба афзудани бемории сил оварда мерасонанд. Зеро барангезандаҳои сил аксар вақт дар аъзои одам маҳфуз ҳастанд ва дар сурати пайдо шудани имконият, авҷ мегиранд.»
Тибқи маълумоти расмӣ, феълан, ҳар сол дар Тоҷикистон беш аз 5 ҳазор мубталои бемории сил сабти ном мешавад, ки ҳамасола ҳудуди 500 нафари онҳо фавт мекунанд. Маргу мири беморони сил дар соли гузашта, ҳудуди 500 нафарро ташкил додааст, ки нисбат ба як соли пеш, қариб 100 нафар бештар шудааст.
Ҳоло мушахас карда шудааст, ки дар Тоҷикистон аз ҳар 100 ҳазор сокини кишвар 7 нафар бо иллати сил мемирад.
Муовини вазири тандурустии Тоҷикистон Нусратулло Файзуллоев, ҳарчанд нахост теъдоди фавтидагони бемории силро ошкор кунад, аммо гуфт, вазъи муриш аз бемории сил ташвишовар аст. Вай гуфт: «Муриш аз бемории сил дар ҳақиқат 7,1 нафар ба ҳар 100 ҳазор аҳолӣ дар ҷумҳурӣ рост меояд. Имрӯз, ба беморон доруворӣ дода истодаем, ба ғайр аз ин аз тарафи як қатор ташкилотҳо хурокворӣ дода истодаем.»
Нусратулло Файзуллоев афзуд, ҳоло дар кишвар беморони сил ройгон табобат мешаванд.
Аммо Гурез Раҷабов, як нафар сокини ноҳияи Кӯлоб, ки фарзандашро барои табобат ба Душанбе овардааст, гуфт, ки дар беморхонаҳо фақат доруҳои арзон дода мешаванд:
«-Доруҳои якумдараҷаро ройгон медиҳанд, лекин, доруҳое, ки қиматанд, яъне доруҳое, ки аслан барои табобат заруранду қиматашон гарон аст, онҳоро то рафта нахарӣ, дар он ҷо дарёфт намекунӣ. Доруе ҳаст, ки як донааш 90-100 сомонӣ аст. Зӯри мо барои харидории дорувор нарасад, ҳам лекин маҷбурӣ, барои фарзандат гову мошинатро фурӯшӣ ё аз ягон ҷо қарз бигирӣ, бояд бихарӣ.»
Бино ба иттилоъи Маркази мубориза алайҳи бемории сил дар Тоҷикистон, дар кишвар теъдоди гирифторони бемории сил сол ба сол афзоиш меёбад ва алъон аз ҳар 100 ҳазор нафар аҳолии кишвар 127 нафар мубталои бемории сил мешудаанд.
Барои рафъи бемории сил маблағҳои бузурге, аз ҷониби созмонҳои байналмилалӣ ҷудо шудаанд. Айни замон, Хазинаи глобалии СММ 14,2 миллион доллар ва созмони байналмиллалии ҲОУП ҳудуди 20 милион доллар барои рафъи ин беморӣ кӯмак кардаанд.
Ba Eifelu ham ba rishi mard kordorem Chun xandaxarishi ahli olam moem
Худованд Тоҷикистони моро аз ин офат нигоҳ дор !🙏🙏🙏 Худо накунад агар ба сари мардуми тоҷики бечора ин офат биёяд , бе ин ҳам халқи бечора бо азоб рузшона гузарондестиян
Бехтараш худатон думать кунед чем чизхои дигар давлатхоро сохтана чизхои онхо танхо дар давалти худшон зеб доранд бароеки худшон придумать кардан чи дар мо чи дар саёхон ин неинтересно хаст агар саёхон бинанд меган инро аз Париж дуздиданд
Ассалому алайкум! Озодии гиромӣ Шумо бовар дошта бошед, ки агар ин ҷавонони мо аз сиёсату фарҳанги сиёсӣ бархурдор шаванд ин ҳукумат то интихоботи оянда наметавонад пойдор монад. Сабаби ҷавононро аз сиёсат дур нигаҳ доштани онҳо аз ин аст, ки аксари давлатҳои худкома аз ҳамин қувваи ҷавонон сарнагун карда шудааст. Пас ин амалашон бар зарари ин мардум тамом хоҳад шуд. Чи тавре, ки мардумро аз сиёсатҳои динӣ дур карданд ва сабаби ба сурияву ироқу афғонистон рафтани ҳазорҳо ҷавонони тоҷик шуду доғи ҳазорҳо модарон. Ин амалкардашон низ охири кор ба низоъҳои қавмӣ ё динию нажодӣ печида мешаваду сабаби рехтани хуни бегуноҳони зиёд хоҳад шуд. Ҳарчанд ҳукумат худро дӯстнамою мардумсолор нишон медиҳад аммо амалҳояшон 100 дар 100 хилофи афкорашон ҳаст. Пас мо танҳо як қоидаро мехоҳем, ки ҳукумат иҷро кунад: Ҳар сухане, ки аз минбарҳо барои беҳбудии мардум бо забони худашон мегуяд дар амалкардашон татбиқ кунанду халос... Бо саломи гарму самимӣ.....
Ассалому алайкум! Мардуми сарбаланду ботамкину дурандешу соддаи ман, азизони ман биё ҳар нафар дар зери ин матлаб пешниҳоде кунем шояд, ки ин вазифадорҳои бемағзи мо, ки донои замона меҳисобанд худро каме ҳам бошад мағзҳои худро ба фаъолият кардан водор кунанд. Оё сохтани манораи Порис ё ҳайкали озодии Амрико ё бурҷи Халифи амороти арабӣ ё тоҷмаҳали Ҳинд ва ё ҳамин байрақҳое, ки дар шаҳру навоҳии кишвар барафрошта шудааст дар Тоҷикистон ба мардуми шарафманди тоҷик чи хубию беҳбудӣ оварда метавонад?? Мо дар миёни 9 миллион нафар агар омори ҳукумат дуруст бошад оиди шумориши аҳоли, ки вақтҳои охир дар зери суол ҳаст, як шахси фозил, боақл, ихтироъкунанда, зиёӣ, кашфкунанда пайдо нашуд, ки барои ин ҳукумат пешниҳод кунанд, ки мо тоҷики дорои таърихи куҳан ва миллати бофарҳангу маърифат дар тули торих будем ва ҳастему ба худ рамзу нишонаҳои худро дорему доштем ва хоҳем дошт. Ун нафаре, ки манораи Эйфелро дар Порис пешниҳоду сохтанд аз миллати Фаронса буд на тоҷик. Ҳоло он, ки сатру ришу либосу динро ба арабу ирону турк мансуб дониста мардумро озору азият дода метавонед ҳоло он, ки инҳо ба эътиқоду боварии ашхос дохил буда ба ягон миллату қавми хос тааллуқ надорад, чи гуна ин манораи Эйфел аз моли бегонаҳо набудааст. Бас кунед бефаросатиро то аз ин пастар нишон надиҳед ин миллатро. Ҳатто лоақл тафаккури сохтани як рамзи тоҷиконаро надоред дар маркази шаҳрҳо, ки дигар миллатҳо аз диданаш эҳсос кунанд, ки дар Порис нею дар Тоҷикистон ҳастанд. То ба кай аз руйбардоркунӣ даст мекашед? Охир айбу шарм аст, ки дар телевизион ва радио фақат аз фарҳангу тамаддуни осмонӣ ҳарф мезанеду қонунҳову асарҳои илмию лоиҳои сохтумонӣ ҳатто хурдану қазои ҳоҷатро аз дигар миллатҳо руйбардор ё дуздида бо виқору худнамоӣ истифода мекунед. Шарматон бод, бемаърифатӣ аз ин поёнтар намешавад. Аз ин масрафҳои бемантиқу бефикр даст кашеду ҳамон масҷидҳое, ки клуб кардед ақалан аз ҳамин маблағҳои бедарду миён муаллимҳои забонҳои хориҷӣ, барномасозию имлҳои дақиқ киро карда фарзандҳои нодорҳоро ба таълими ройгон фаро гиред то дунёро ба илму ахлоқ фатҳ кунем на ҳамҷун паноҳандаи сиёсию иҷтимоӣ........👋👏👏👏👋 Бо салому дуруди бепоён.⚘